شیوه های تولید خوب (GMP) شیوه های مورد نیاز جهت تطبیق با دستورالعمل های توصیه شده توسط سازمان هایی است که کنترل مجوز و صدور مجوز برای تولید و فروش مواد غذایی، تجهیزات پزشکی و محصولات دارویی فعال را دارند.
این دستورالعمل حداقل الزاماتی را ارائه می دهد که یک دارنده یا یک محصول تولید کننده مواد غذایی بایستی برای اطمینان از اینکه محصولات با کیفیت بالا هستند و به مصرف کننده یا عمومی آسیب نرسانند، برآورده شود.
استاندارد HACCP ، اصول تحلیل خطر و کنترل بحران در صنایع غذایی را بیان می کند. همچنین جزئی از مراحل نرم افزاری توسعه یافته توسط کمیته ی غذایی کدکس، زیرگروه سازمان جهانی سلامت (WHO) میباشد. علاوه بر این، ایزو 22000 ترکیبی از سیستم HACCP با برنامه های پیش شرطی یا (PRPs) است. به عبارت بهتر استاندارد HACCP را می توان زیرمجموعه استاندارد مدیریت کیفیت مواد غذایی ISO 22000 تعریف کرد.
حلال به غذاهایی گفته می‌شود که در دین اسلام مصرف آنها مجاز است. نشان حلال همچنین تحت قالب گواهینامه ای است که برای محصولات غذایی که به صورت حلال آماده و تولید می گردند صادر شده و نشان حلال بر روی این محصولات نیز درج می گردد. این نام برگرفته از معنی غذای حلال است که در دین اسلام آمده است و اولین بار محصولات غذایی حلال در کشور مالزی بوجود آمده است.در چند سال اخیر این علامت تجاری غذایی بصورت یک علامت جهانی از طرف کشورهای اسلامی در دنیا معرفی شده‌است به‌طوریکه در کشورهای غیر اسلامی نیز از استقبال خوبی برخوردار شده است.
استاندارد ایزو 22000 بر مبنای استانداردهای ISO 9001 و HACCP نگاشته شده است ولی بکارگیری و همگون سازی کلیه استانداردهای مرتبط با صنایع غذایی موجب توجه ویژه به این استاندارد جهانی گردیده است.
برای نگارش استاندارد بین المللی ایزو 22000 زمان زیادی صرف گردیده است لذا این استاندارد تمامی مراحل مرتبط با صنعت خوراک را از مزرعه تا میز غذا را شامل می گردد و شامل تمامی نسخه های پیشین و استاندارد های قبلی مرتبط با صنایع غذایی می باشد. لذا می توان گفت کامل ترین و جامع ترین استاندارد ایزو که به شرکت های مرتبط با صنایع غذایی توصیه می گردد برای اخذ آن اقدام کنند، استاندارد ایزو 22000 ( استاندارد مدیریت ایمنی مواد غذایی ) می باشد.
ایزو 10004 استانداردی بین المللی برای دستیابی به رضایت مشتریان از خدمات و تولیدات سازمان ها و شرکت ها تدوین و طراحی گردیده است و به کارگیری این استاندارد از طریق طبقه بندی نیازهای مشتریان، باعث حرکت شرکت به سمت مشتری مداری و رضایت مشتریان می گردد.
استاندارد HSE که مخفف سه کلمه سلامت، ایمنی و محیط زیست می باشد تضمین کننده ایمنی و محیط زیست به صورت همزمان می باشد به عبارت دیگر شرکت هایی که دو استاندارد ایزو 14001 و استاندارد OHSAS18001 را اجرایی نمایند موفق به دریافت HSE-MS خواهند شد. استاندارد HSE نظام واحدی است که صنایع برای یکپارچه کردن و رسیدن به دید منطقی و فراگیر در زمینه ایمنی، بهداشت و محیط زیست برای مدیریت این بخش پیشنهاد نمودند. که به دلیل پیوستگی و در هم تنیدگی این مقوله‌ها نظامی واحد به نام استاندارد HSE-MS تشکیل شد. در برخی صنایع “کنترل کیفیت” نیز به این مجموعه اضافه گردید به عبارتی ساده تر استاندارد HSE روندی مدیریتی برای پوشش دادن نقاط ضعف ایمنی و بهداشتی یک مجموعه صنعتی خواهد بود.
سیستم مدیریت یکپارچه IMS شامل سه استاندارد سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001 ، سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای OHSAS 18001 و سیستم مدیریت محیط زیست ISO 14001 می باشد.سیستم مدیریت یکپارچه یعنی اینکه چند سیستم مدیریت در یک سازمان را کنارهم بگذاریم و با هم کنترل و مدیریت کنیم.در سیستم مدیریت یکپارچه IMS استاندارد ایزو 9001 پذیرش یک دیدگاه فرایندی رادرهنگام ایجاد، بکارگیری و بهبود اثربخشی نظام مدیریت کیفیت به منظور افزایش رضایت مشتری از طریق برآورده کردن خواسته های مشتری ترغیب می نماید. در استاندارد ایزو 14001 استاندارد مدیریت زیست محیطی به این منظور تهیه شده اند که عناصر یک نظام مدیریت، محیطی کارا را برای سازمان فراهم نمایند تا بتوانند با سایر الزمات مدیریت، یکپارچه شوند و سازمان ها را در دستیابی به اهداف زیست محیطی و اقتصادی یاری نمایند و در استاندارد OHSAS 18001 ایجاد نظام مدیریت ایمنی وبهداشت حرفه ای به منظور حذف یا به حداقل رساندن ریسک های ایمنی و بهداشت حرفه ای برای کارکنان و سایر طرف های ذینفع که ممکن است در معرض این ریسک ها قرار گیرند.
استاندارد OHSAS 18001 را استاندارد مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی هم می نامند، استانداردی که در آن الزاماتی را برای سازمانها ارائه می کند که می خواهند ایمنی کارکنانشان را بالاترین حد ممکن نگهدارند.این استاندارد از نظر متن و الزامات به استاندارد ایزو 14001 ورژن 2004 بسیار شبیه است و بجای الزامات محیط زیستی الزامات ایمنی و بهداشت شغلی آورده شده است.استاندارد 18001 توسط سازمان بین المللی ایزو تدوین نشده است و به همین سبب نباید از عبارت ایزو در کنار آن استفاده کرد، این استاندارد را OHSAS 18001 می نامند (مخفف Occupational Health and safety Assessment series به معنی سری ارزیابی ایمنی و بهداشت حرفه ای).
سازمان و شرکت ها نسبت به محیط پیرامون خود نظیر هوا، آب، خاك، منابع طبيعي، گياهان، جانوران و انسان ها مسئول می باشند. تولید محصولات یا ارائه خدمات باید به گونه ای طراحی شده و صورت پذیرد که به محیط زیست پیرامونی ما آسیبی وارد نسازد. رشد صنایع و صنعتی شدن شهرها باعث استفاده هر چه بیشتر از منابع طبیعی مانند نفت، گاز، آب و ... شده لذا کاهش منابع طبیعی و آلودگی محیط زیست از اثرات منفی صنعتی شدن جوامع می باشد، سازمان بین المللی ایزو با تدوین استاندارد ایزو 14001 سعی بر این داشته تا اثرات منفی صنعتی شدن جوامع بکاهد.
استاندارد ISO 9001 استانداردی جامع و عمومی برای تمامی شرکت ها ، سازمان ها و مراکزی است که به موضوع کیفیت توجه دارند. شرکت ها و مراکزی که موفق به اخذ گواهینامه استاندارد ISO 9001 می گردند به مشتریان خود اعلام می دارند که یک سیستم مدیریت کیفیت موثر در آن شرکت فعال است.
استاندارد ISO 9001 بدین منظور تدوین شده است تا سازمان ها را از هر نوع و در هر اندازه ای که باشند در استقرار و اجرای مؤثر سیستم مدیریت کیفیت یاری دهند.
شیوه های تولید خوب (GMP) شیوه های مورد نیاز جهت تطبیق با دستورالعمل های توصیه شده توسط سازمان هایی است که کنترل مجوز و صدور مجوز برای تولید و فروش مواد غذایی، تجهیزات پزشکی و محصولات دارویی فعال را دارند.
این دستورالعمل حداقل الزاماتی را ارائه می دهد که یک دارنده یا یک محصول تولید کننده مواد غذایی بایستی برای اطمینان از اینکه محصولات با کیفیت بالا هستند و به مصرف کننده یا عمومی آسیب نرسانند، برآورده شود.
استاندارد HACCP ، اصول تحلیل خطر و کنترل بحران در صنایع غذایی را بیان می کند. همچنین جزئی از مراحل نرم افزاری توسعه یافته توسط کمیته ی غذایی کدکس، زیرگروه سازمان جهانی سلامت (WHO) میباشد. علاوه بر این، ایزو 22000 ترکیبی از سیستم HACCP با برنامه های پیش شرطی یا (PRPs) است. به عبارت بهتر استاندارد HACCP را می توان زیرمجموعه استاندارد مدیریت کیفیت مواد غذایی ISO 22000 تعریف کرد.
حلال به غذاهایی گفته می‌شود که در دین اسلام مصرف آنها مجاز است. نشان حلال همچنین تحت قالب گواهینامه ای است که برای محصولات غذایی که به صورت حلال آماده و تولید می گردند صادر شده و نشان حلال بر روی این محصولات نیز درج می گردد. این نام برگرفته از معنی غذای حلال است که در دین اسلام آمده است و اولین بار محصولات غذایی حلال در کشور مالزی بوجود آمده است.در چند سال اخیر این علامت تجاری غذایی بصورت یک علامت جهانی از طرف کشورهای اسلامی در دنیا معرفی شده‌است به‌طوریکه در کشورهای غیر اسلامی نیز از استقبال خوبی برخوردار شده است.
استاندارد ایزو 22000 بر مبنای استانداردهای ISO 9001 و HACCP نگاشته شده است ولی بکارگیری و همگون سازی کلیه استانداردهای مرتبط با صنایع غذایی موجب توجه ویژه به این استاندارد جهانی گردیده است.
برای نگارش استاندارد بین المللی ایزو 22000 زمان زیادی صرف گردیده است لذا این استاندارد تمامی مراحل مرتبط با صنعت خوراک را از مزرعه تا میز غذا را شامل می گردد و شامل تمامی نسخه های پیشین و استاندارد های قبلی مرتبط با صنایع غذایی می باشد. لذا می توان گفت کامل ترین و جامع ترین استاندارد ایزو که به شرکت های مرتبط با صنایع غذایی توصیه می گردد برای اخذ آن اقدام کنند، استاندارد ایزو 22000 ( استاندارد مدیریت ایمنی مواد غذایی ) می باشد.
ایزو 10004 استانداردی بین المللی برای دستیابی به رضایت مشتریان از خدمات و تولیدات سازمان ها و شرکت ها تدوین و طراحی گردیده است و به کارگیری این استاندارد از طریق طبقه بندی نیازهای مشتریان، باعث حرکت شرکت به سمت مشتری مداری و رضایت مشتریان می گردد.
استاندارد HSE که مخفف سه کلمه سلامت، ایمنی و محیط زیست می باشد تضمین کننده ایمنی و محیط زیست به صورت همزمان می باشد به عبارت دیگر شرکت هایی که دو استاندارد ایزو 14001 و استاندارد OHSAS18001 را اجرایی نمایند موفق به دریافت HSE-MS خواهند شد. استاندارد HSE نظام واحدی است که صنایع برای یکپارچه کردن و رسیدن به دید منطقی و فراگیر در زمینه ایمنی، بهداشت و محیط زیست برای مدیریت این بخش پیشنهاد نمودند. که به دلیل پیوستگی و در هم تنیدگی این مقوله‌ها نظامی واحد به نام استاندارد HSE-MS تشکیل شد. در برخی صنایع “کنترل کیفیت” نیز به این مجموعه اضافه گردید به عبارتی ساده تر استاندارد HSE روندی مدیریتی برای پوشش دادن نقاط ضعف ایمنی و بهداشتی یک مجموعه صنعتی خواهد بود.
سیستم مدیریت یکپارچه IMS شامل سه استاندارد سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001 ، سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای OHSAS 18001 و سیستم مدیریت محیط زیست ISO 14001 می باشد.سیستم مدیریت یکپارچه یعنی اینکه چند سیستم مدیریت در یک سازمان را کنارهم بگذاریم و با هم کنترل و مدیریت کنیم.در سیستم مدیریت یکپارچه IMS استاندارد ایزو 9001 پذیرش یک دیدگاه فرایندی رادرهنگام ایجاد، بکارگیری و بهبود اثربخشی نظام مدیریت کیفیت به منظور افزایش رضایت مشتری از طریق برآورده کردن خواسته های مشتری ترغیب می نماید. در استاندارد ایزو 14001 استاندارد مدیریت زیست محیطی به این منظور تهیه شده اند که عناصر یک نظام مدیریت، محیطی کارا را برای سازمان فراهم نمایند تا بتوانند با سایر الزمات مدیریت، یکپارچه شوند و سازمان ها را در دستیابی به اهداف زیست محیطی و اقتصادی یاری نمایند و در استاندارد OHSAS 18001 ایجاد نظام مدیریت ایمنی وبهداشت حرفه ای به منظور حذف یا به حداقل رساندن ریسک های ایمنی و بهداشت حرفه ای برای کارکنان و سایر طرف های ذینفع که ممکن است در معرض این ریسک ها قرار گیرند.
استاندارد OHSAS 18001 را استاندارد مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی هم می نامند، استانداردی که در آن الزاماتی را برای سازمانها ارائه می کند که می خواهند ایمنی کارکنانشان را بالاترین حد ممکن نگهدارند.این استاندارد از نظر متن و الزامات به استاندارد ایزو 14001 ورژن 2004 بسیار شبیه است و بجای الزامات محیط زیستی الزامات ایمنی و بهداشت شغلی آورده شده است.استاندارد 18001 توسط سازمان بین المللی ایزو تدوین نشده است و به همین سبب نباید از عبارت ایزو در کنار آن استفاده کرد، این استاندارد را OHSAS 18001 می نامند (مخفف Occupational Health and safety Assessment series به معنی سری ارزیابی ایمنی و بهداشت حرفه ای).
سازمان و شرکت ها نسبت به محیط پیرامون خود نظیر هوا، آب، خاك، منابع طبيعي، گياهان، جانوران و انسان ها مسئول می باشند. تولید محصولات یا ارائه خدمات باید به گونه ای طراحی شده و صورت پذیرد که به محیط زیست پیرامونی ما آسیبی وارد نسازد. رشد صنایع و صنعتی شدن شهرها باعث استفاده هر چه بیشتر از منابع طبیعی مانند نفت، گاز، آب و ... شده لذا کاهش منابع طبیعی و آلودگی محیط زیست از اثرات منفی صنعتی شدن جوامع می باشد، سازمان بین المللی ایزو با تدوین استاندارد ایزو 14001 سعی بر این داشته تا اثرات منفی صنعتی شدن جوامع بکاهد.
استاندارد ISO 9001 استانداردی جامع و عمومی برای تمامی شرکت ها ، سازمان ها و مراکزی است که به موضوع کیفیت توجه دارند. شرکت ها و مراکزی که موفق به اخذ گواهینامه استاندارد ISO 9001 می گردند به مشتریان خود اعلام می دارند که یک سیستم مدیریت کیفیت موثر در آن شرکت فعال است.
استاندارد ISO 9001 بدین منظور تدوین شده است تا سازمان ها را از هر نوع و در هر اندازه ای که باشند در استقرار و اجرای مؤثر سیستم مدیریت کیفیت یاری دهند.
