OHSAS 18001 (استاندارد ایزو مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای)

نیاز به مشاوره دارید؟ با ما تماس بگیرید...

۰۲۳-۳۶۶۵۰ ۰۲۳-۳۳۴۴۴۸۱۴

مشاوره رایگان

سفارش گواهینامه ایزو

استاندارد OHSAS 18001 (مخفف Occupational Health and safety Assessment series) یک استاندارد بین‌المللی برای مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی بود که به سازمان‌ها کمک می‌کرد تا خطرات محیط کار را کاهش دهند و سلامت کارکنان را بهبود بخشند. این استاندارد در سال ۲۰۱۸ با استاندارد جدیدتر ISO 45001 جایگزین شد، که اهداف مشابهی را دنبال می‌کند، اما با ساختار یکپارچه‌تر و تمرکز بیشتر بر رهبری و مشارکت کارکنان. در این مقاله با ما همراه باشید تا با جزئیات بیشتر جایگزینی این استانداردها آشنا شوید.

استاندارد ohsas18001 چیست؟

استاندارد OHSAS 18001 راهنمایی‌هایی برای شناسایی خطرات، ارزیابی ریسک‌ها و اجرای اقدامات کنترلی ارائه می‌داد تا محیط کاری ایمن‌تری ایجاد شود. این استاندارد به شرکت‌ها کمک می‌کرد تا قوانین ایمنی را رعایت کنند، حوادث شغلی را کاهش دهند و عملکرد کلی ایمنی خود را بهبود بخشند.

OHSAS18001 را استاندارد مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی هم می‌نامند. این استاندارد توسط سازمان بین‌المللی ایزو تدوین نشده است و به همین سبب نباید از عبارت ایزو در کنار آن استفاده کرد. استانداردی که در آن الزاماتی را برای سازمان‌ها ارائه می‌کند که می‌خواهند ایمنی کارکنانشان را در بالاترین حد ممکن نگه دارند. این استاندارد از نظر متن و الزامات به استاندارد ایزو ۱۴۰۰۱ بسیار شبیه است و بجای الزامات محیط زیستی، الزامات ایمنی و بهداشت شغلی آورده شده است.

برای اطلاعات بیشتر در مورد این استاندارد می‌توانید متن فارسی استاندارد OHSAS 18001 ویرایش ۲۰۰۷ را مطالعه کنید.

مزایای اخذ OHSAS 18001 چیست؟

• بهبود تصویر و اعتبار شرکت‌ها را بین سهام‌داران، مشتریان و عموم مردم
• اتخاذ بهترین اقدامات بین‌المللی در رابطه با مدیریت ریسک
• تضمین سلامت و رفاه کارمندان، پیمانکاران فرعی و مردم
• به حداقل رساندن مسئولیت کارفرمایان از طریق اتخاذ کنترل‌های فعال
• تضمین آگاهی و رعایت قوانین
• کاهش یا از بین بردن خطرات محیط کار، میزان تصادف و حادثه
• افزایش انگیزه کارکنان، از طریق تهیه یک محل کار ایمن تر

هزینه اخذ OHSAS 18001

هزینه صدور گواهینامه OHSAS 18001 از مراکز معتبر، بسته به کیفیت و اعتبار مراجع صدور، از ۲,۷۰۰,۰۰۰ تا ۱۵,۰۰۰,۰۰۰ تومان متغیر است. البته اعلام قیمت گواهینامه بدون بررسی کامل یک شرکت یا سازمان کار سختی است. چون حجم فرایندها، ارتباطات بین فرایندها، تعداد پرسنل و واحدها، بخش‌های طراحی و تولید محصول و … همگی عواملی هستند که بر این قیمت تاثیر دارند.

کاربرد استاندارد OHSAS 18001

استاندارد مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای OHSAS18001 دارای الزاماتی است که با هدف کاهش ریسک در سازمان‌ها تدوین شده‌اند. این الزامات که برای سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای طرح‌ریزی و نوشته شده‌اند در صورت اجرا در سازمان‌ها می‌توانند از طریق کنترل خطرات موجب بهبود عملکرد سازمان شوند. دامنه کاربرد این استاندارد به عواملی مانند خط‌مشی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای و ماهیت و شرایطی که در آن فعالیت می‌نماید و خطرات و پیچیدگی این فعالیت‌ها بستگی دارد. OHSAS 18001 بیشتر به موضوعات ایمنی و بهداشت حرفه‌ای اشاره می‌کند تا به ایمنی محصول و خدمات.

تاریخچه استاندارد OHSAS18001

اولین نسخه مربوط به استاندارد OHSAS18001، با توجه به نبود استانداردی بین‌المللی در خصوص ایمنی و بهداشت شغلی، در سال ۱۹۹۹ توسط کمیته‌ی با نظارت و رهبری انیستیتو استاندارد بریتانیا (BSI) ارائه شد. این کمیته با همکاری شرکت‌های انگلیسی صدور گواهینامه مشغول تدوین استانداردی در زمینه ایمنی و بهداشت شغلی شدند. آخرین ویرایش این استاندارد مربوط به سال ۲۰۰۷ است.

 در سال‌های اخیر سازمان بین‌المللی استاندارد، OHSAS 18001 را با استانداردی با نام ایزو ۴۵۰۰۱ جایگزین کرده است.

الزامات اصلی ohsas 18001

برای دستیابی به گواهینامه OHSAS 18001، سازمان‌ها باید الزامات زیر را رعایت کنند:

• شناسایی خطرات: سازمان‌ها باید تمام خطرات ایمنی و بهداشتی محیط کاری خود را شناسایی و ارزیابی کنند.
• تدوین سیاست‌های ایمنی: ایجاد سیاست‌هایی که به بهبود مستمر ایمنی و بهداشت شغلی کمک کند.
• کنترل خطرات: توسعه روش‌هایی برای کاهش یا از بین بردن خطرات ایمنی.
• آموزش کارکنان: تمامی کارکنان باید آموزش‌های لازم برای رعایت اصول ایمنی و بهداشت شغلی را دریافت کنند.

مشاوره و پیاده‌سازی ohsas 18001

ایزوسیستم به عنوان یک مجموعه مشاور، آماده مشاوره پیاده‌سازی الزمات OHSAS 18001 در کلیه‌ی سازمان‌هایی است که در زمینه‌ی مدیریت ایمنی تلاش می‌کنند و می‌خواهند رضایت بخش‌های ذینفع و به‌ویژه مشتریان را جلب کنند.

خدمات مشاور مدیریت ایزوسیستم برای پیاده‌سازی OHSAS 18001 از طریق اعزام مشاورین خبره و مجرب به محل فعالیت شرکت و سازمان کارفرمایان محترم انجام می‌شود.

استاندارد OHSAS 18001 به‌عنوان بخشی از سیستم IMS

OHSAS18001 نیز مانند ایزو ۹۰۰۱ و ایزو ۱۴۰۰۱ یک استاندارد عمومی پرطرفدار بوده و تمام سازمان‌ها صرف‌نظر از اندازه، خدماتی و یا تولیدی بودن می‌توانند آن را پیاده‌سازی کنند و محیط کاری ایمنی را برای پرسنل‌شان ایجاد کنند.

به شرکت‌ها و سازمان‌ها توصیه می‌گردد در صورت امکان و وجود شرایط مالی و اقتصادی نسبت به دریافت مجموعه گواهینامه استاندارد IMS که شامل OHSAS18001 ، ایزو ۹۰۰۱ ویرایش ۲۰۱۵ و ایزو ۱۴۰۰۱ ویرایش ۲۰۱۵ می‌باشد اقدام نمایند.

در نسخه جدید ims، گواهینامه ohsas 18001 با iso 45001 جایگزین شده است!

چه کسب‌وکارهایی می‌توانند OHSAS 18001 را پیاده‌سازی کنند؟

OHSAS 18001 در طیف گسترده‌ای از صنایع اجرا شده است. استاندارد بهداشت و ایمنی می‌تواند به نفع هر سازمانی باشد که تصمیم به اجرای آن بگیرد. هدف از این سیستم مدیریتی این است که کارکنان را محور قرار داده و از اجرای بهترین شیوه اطمینان حاصل کند. اجرای مؤثر نتایج استاندارد در یک محیط کاری ایمن‌تر برای نیروی کار شما، باعث کاهش ریسک می‌شود.

مراحل پیاده‌سازی OHSAS 18001 در یک سازمان

پیاده‌سازی OHSAS 18001 نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و چندین مرحله اساسی است:

تحلیل وضعیت کنونی سازمان

اولین گام تحلیل وضعیت موجود و شناسایی نقاط ضعف و قوت سیستم مدیریت ایمنی است.

تدوین سیاست‌ها و اهداف

سازمان باید سیاست‌های روشنی در زمینه ایمنی و بهداشت شغلی تدوین کرده و اهداف قابل اندازه‌گیری تعیین کند.

شناسایی ریسک‌ها و ارزیابی آن‌ها

ارزیابی ریسک‌ها یکی از مراحل کلیدی در پیاده‌سازی استاندارد OHSAS 18001 است. این فرآیند شامل شناسایی خطرات بالقوه و تعیین راهکارهای کنترلی برای آن‌ها است.

آموزش کارکنان

یکی از مهم‌ترین بخش‌های پیاده‌سازی، آموزش کارکنان در زمینه ایمنی و بهداشت شغلی است. کارکنان باید بتوانند خطرات را شناسایی کرده و نحوه عملکرد در شرایط بحرانی را بدانند.

OHSAS 18001 در مقابل ISO 45001

ایزو ۴۵۰۰۱ را برای جایگزینی OHSAS 18001 طراحی کردند. در واقع، سازمان‌هایی که قبلاً گواهینامه OHSAS 18001 را دریافت کرده بودند، تا پایان مارس ۲۰۲۱ فرصت داشتند تا آن را به ایزو ۴۵۰۰۱ ارتقا دهند. مشاغلی که گواهینامه خود را جایگزین نمی‌کنند، درواقع سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای معتبر خود را از دست داده و از مزایای آن بی‌بهره می‌مانند.

ایزو ۴۵۰۰۱ چیست؟

برای جلوگیری و محدود کردن حوادث کاری در محل کار، می‌توانید گواهینامه استاندارد مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی را دریافت کنید. دو استاندارد معروف در این زمینه ISO 45001 و OHSAS 18001 هستند، اما تفاوت بین این دو استاندارد در چیست؟ایزو ۴۵۰۰۱ استاندارد ISO برای ایمنی و بهداشت شغلی است و سطح ایمنی و بهره‌وری در محل کار را بهبود می‌بخشد. این استاندارد با تأکید بر تعهد مدیریت، مشارکت کارگران و کنترل ریسک، با تعیین الزامات یک سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی، از صدمات، بیماری‌ها و تلفات ناشی از کار جلوگیری می‌کند.

این استاندارد جدید که جایگزین OHSAS 18001 شد، از رویکرد سایر سیستم‌های مدیریتی مانند ایزو ۱۴۰۰۱ و ایزو ۹۰۰۰۱ پیروی می‌کند.

تفاوت‌های کلیدی بین OHSAS 18001 و ایزو ۴۵۰۰۱

تفاوت های ایزو ۴۵۰۰۱ با OHSAS18001 چیست؟ تفاوت اصلی بین این دو استاندارد این است که ایزو ۴۵۰۰۱ یک رویکرد پیشگیرانه را اتخاذ می‌کند که مستلزم ارزیابی خطرات و اصلاح آن‌ها قبل از ایجاد حوادث و صدمات است؛ در حالی که OHSAS 18001 یک رویکرد واکنشی را اتخاذ می‌کند که فقط بر روی خطرات تمرکز می‌کند، نه راه‌حل‌ها.

این دو استاندارد از بسیاری جهات دیگر نیز متفاوت هستند. که در ادامه چند مورد را عنوان می‌کنیم:

اهداف و عملکرد

در ایزو ۴۵۰۰۱، تمرکز فزاینده‌ای بر اهداف به‌عنوان محرک برای بهبود و ارزیابی عملکرد وجود دارد. این اهداف می‌تواند در موضوعاتی مانند مشارکت کارگران، ارتباطات داخلی و خارجی و تدارکات باشد.

ساختار

ساختار ایزو ۴۵۰۰۱ بر اساس ضمیمه SL است، که چارچوبی برای سایر استانداردهای سیستم مدیریت ISO است و پیاده‌سازی را آسان‌تر و کارآمدتر می‌کند.

تعهد رهبری و مدیریت

ایزو ۴۵۰۰۱ نیاز به تاکید بیشتر بر مدیریت ارشد دارد تا به طور فعال سلامت و ایمنی را در سیستم مدیریت کلی سازمان بگنجاند.

مدیریت ریسک و فرصت

OHSAS 18001 منحصراً به خطرات می‌پردازد، درحالی که با ایزو ۴۵۰۰۱، ریسک‌ها و فرصت‌هایی که ممکن است تولید را مختل کنند شناسایی کرده و جهت بهبود و پیشگیری اقدام می‌کنند.

مشارکت کارگران و شخص ثالث

تمرکز ایزو ۴۵۰۰۱ بیشتر بر نیازها و انتظارات کارگران و طرف‌های ذی‌نفع است و برای شناسایی خطرات، به آموزش کارکنان نیاز دارد، اما OHSAS 18001 مشارکت گسترده‌ کارکنان را مجاز نمی‌داند.

نحوه ارتقاء ohsas 18001 به استاندارد ISO 45001

سازمان‌هایی که از OHSAS 18001 استفاده می‌کنند، می‌توانند با رعایت برخی تغییرات و به‌روزرسانی‌ها، به استاندارد ISO 45001 ارتقاء یابند. این فرآیند شامل بررسی دقیق سیستم‌های مدیریتی و ارتقای برخی فرآیندها است. برای ارتقاء از OHSAS 18001 به استاندارد ISO 45001، باید مراحل زیر را دنبال کنید:

1. بررسی الزامات جدید: استاندارد ISO 45001 نسبت به OHSAS 18001 تغییرات و الزامات جدیدی دارد، مانند تمرکز بیشتر بر مشارکت کارکنان و مدیریت ریسک. ابتدا باید این تغییرات شناسایی و بررسی شوند.

2. تحلیل فاصله: وضعیت فعلی سازمان بر اساس OHSAS 18001 باید با الزامات ISO 45001 مقایسه شود تا نقاط ضعف و کمبودها مشخص شوند.

3. تدوین یا به‌روزرسانی مستندات: مدارک و سیاست‌های مرتبط با سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی باید بر اساس الزامات ISO 45001 به‌روزرسانی شوند.

4. آموزش کارکنان: کارکنان در تمامی سطوح باید با مفاهیم جدید ISO 45001 آشنا شوند و آموزش‌های لازم را دریافت کنند.

5. ممیزی داخلی: قبل از ممیزی خارجی، یک ممیزی داخلی برای ارزیابی پیاده‌سازی صحیح استاندارد ISO 45001 باید انجام شود.

6. ممیزی خارجی و دریافت گواهینامه: در نهایت، پس از آمادگی کامل، ممیزی خارجی توسط نهادهای صدور گواهینامه انجام می‌شود و گواهینامه ISO 45001 صادر خواهد شد.

این مراحل به سازمان‌ها کمک می‌کند تا انتقال به ISO 45001 را با موفقیت و به شکلی یکپارچه انجام دهند.

اگر ایزو ۴۵۰۰۱ را اجرا نکنیم چه منافعی را از دست می‌دهیم؟

در بالا عنوان شد که با اجرایی نکردن ایزو ۴۵۰۰۱، فرصت‌ها و مزایای مهمی را از دست می‌دهیم. برخی از این مزایا شامل موارد زیر است:

• مناقصه قراردادها، به ویژه در سطح بین‌المللی
• تشویق سرمایه‌گذاری سهام‌داران
• نشان‌دادن تعهد به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل
• جذب و حفظ استعدادها
• افزایش سلامت و رفاه محیط کار
• ارتقاء شهرت سازمان
• فراهم کردن محل کار ایمن و عاری از آسیب و بیماری

جمع‌بندی

استاندارد OHSAS 18001 یک استاندارد بین‌المللی برای سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی بود که به سازمان‌ها در کاهش خطرات محیط کار و بهبود عملکرد ایمنی کمک می‌کرد. این استاندارد چارچوبی برای شناسایی، کنترل و کاهش ریسک‌های مرتبط با ایمنی و بهداشت در محیط کار ارائه می‌داد. OHSAS 18001 در سال ۲۰۱۸ با ISO 45001 جایگزین شد، اما اصول و مفاهیم آن همچنان در مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

سوال‌های متداول

اخذ گواهینامه OHSAS 18001 از ایزوسیستم

ایزوسیستم با همکاری برترین مراجع صدور (CB)، انواع گواهینامه‌های بین‌المللی ایزو (ISO) را برای سازمان‌ها و سایر مراکز تجاری و غیرتجاری صادر می‌کند. شرکت دانش بنیان خانه مدیران، ایزوسیستم را به‌عنوان برند تجاری خود ثبت کرده و از سال ۱۳۸۵ در حوزه ارائه خدمات مشاور مدیریت و صدور گوهینامه‌های بین‌المللی ایزو فعالیت می‌کند.

برای اخذ ایزو از طریق صفحه دریافت ایزو درخواست خود را به صورت سریع ثبت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از طریق شماره‌های ۳۳۴۴۴۸۱۴-۰۲۳ و ۳۳۴۴۴۸۱۳-۰۲۳ با ما در تماس باشید یا از طریق تکمیل فرم اخذ ایزو کارشناسان ما با شما تماس خواهند گرفت.

این مقاله به صورت اختصاصی توسط تیم فنی ایزوسیستم آماده شده است، هرگونه بهره برداری بدون ذکر نام و آدرس منبع شرعا و قانونا ممنوع می باشد.