تکنیک HRA یا ارزیابی قابلیت اطمینان انسانی
تکنیک HRA یا ارزیابی قابلیت اطمینان انسانی مخفف عبارت Human reliability assessment است. این تکنیک را به‌عنوان یک رویکرد ساختاریافته برای شناسایی رویدادهای بالقوه شکست انسانی (HFEs) و تخمین سیستماتیک احتمال آن رویدادها می‌شناسند. برای تخمین احتمال‌ها از داده‌ها، مدل‌ها یا قضاوت متخصص استفاده می‌کنند.
ارزیابی و مدیریت ریسک‌ها به اپراتورها اجازه می‌دهد تا آنچه را که در تأسیسات رخ می‌دهد را در راستای اهداف HRA ارزیابی و اندازه‌گیری کنند. این موارد، بررسی فرایندها، رویه‌ها و رویدادها را شامل می‌شوند.
نقش تکنیک HRA در ارزیابی عملکرد عملیات و آموزش
HRA معمولاً به عنوان بخشی از ارزیابی ریسک کمی بزرگتر (QRA) انجام می‌شود؛ اما می‌توانید از آن به‌عنوان بخشی از بررسی حادثه برای ارزیابی علل اصلی و تلاش برای جلوگیری از آن‌ها نیز استفاده کنید.
از این سیستم در صنایع مختلف مانند هوافضا، تخریب سلاح‌های شیمیایی، بهینه‌سازی سیستم HVAC و دفع سوخت هسته‌ای استفاده می‌کنند. در ادامه تکنیک‌های HRA توسعه‌یافته طی چندین دهه و تجربه موفق کاربرد این تکنیک‌ها را بررسی می‌کنیم.
اهداف تکنیک HRA
HRA چارچوبی را برای ارزیابی، اولویت‌بندی، کمی‌سازی و بهبود روابط انسانی با سیستم‌های پیچیده فراهم می‌کند. تجزیه‌وتحلیل کیفی، بازخوردی در مورد تأثیرات خاص موقعیت که به موفقیت یا شکست اقدامات کارگر کمک می‌کنند، ارائه می‌دهد.
فرایند HRA را با هدف شناسایی و تعریف ریسک‌های مرتبط با نیروی انسانی و موارد زیر آغاز می‌کنند:
- شناسایی اقدامات انسانی درگیر در انتشار احتمالی مواد شیمیایی و سناریوهای حادثه
- تعریف HFEها در سطح مناسب از جزئیات برای حمایت از تجزیه‌وتحلیل کیفی و کمی
طراحی تاسیسات به کمک HRA
تحلیل‌گر تکنیک HRA گام اولیه را با بررسی گزارش‌های رویداد یا دستورالعمل‌های آموزشی مربوطه انجام می‌دهد تا با اقدامات موردانتظار آشنا شود؛ همچنین ارزیابی‌های اولیه بخشی از فرایند را که ممکن است اشتباه پیش برود و چرایی آن را شناسایی کند.
بازدید از سایت انجام می‌شود و به تحلیل‌گر این فرصت را می‌دهد تا تنظیمات سایت و تجهیزات را به صورت دست اول ببیند. او با چندین کارگر و مربی آگاه و باتجربه، مصاحبه انجام می‌دهد و بازدید با مروری کلی از دلیل بازدید و اطلاعاتی که جمع‌آوری خواهد شد آغاز می‌شود.
فرم‌های مصاحبه قبل از بازدید توسط تحلیل‌گر برای ساختاردهی فرایند مصاحبه و بعداً برای مستندسازی اطلاعات ورودی خاص ایجاد می‌شود. سپس مراحل پیاده‌سازی تسهیلات را انجام می‌دهند؛ این مرحله موجب می‌شود تا درک واضح‌تری از رابط‌های کارگر، مکان اجزا و همچنین بینش بصری در مورد استفاده از تجهیزات و ابزار خاص بدست آید.
اطلاعات جمع‌آوری‌شده از طریق بررسی اسناد و بازدیدهای سایت، ورودی به تجزیه‌وتحلیل کیفی و امکان ارزیابی HEPهای کمی را فراهم می‌کند. این امر، عملیات سایت را با درک اینکه کدام خطاهای انسانی محتمل است و چگونه می‌توان از آن‌ها جلوگیری کرد، پایه‌ریزی می‌کند.
ارتباط بین HRA و HSE
تکنیک HRA شامل استفاده از روش‌های کمی و کیفی برای ارزیابی مشارکت انسان در ریسک است. روش‌های بسیار و متنوعی وجود دارد و برخی از صنایع پرخطر، روش‌های سفارشی و متمرکز بر صنعت را توسعه می‌دهند.
به‌روزبودن با پیشرفت‌ها در زمینه روش‌های کمی HRA و آگاهی از قابلیت ابزارها و درک نقاط قوت و ضعف آن‌ها برای HSE مفید خواهد بود؛ بنابراین این تکنیک به منظور ارتقای دانش و تخصص HSE و ایجاد دیدگاهی در مورد «قابل قبول بودن» ابزارهای مختلف برای استفاده در ارزیابی ریسک کاربرد دارد. این گزارش و کاری که شرح می‌دهد توسط اداره بهداشت و ایمنی (HSE) تدوین شده است. محتویات آن، از جمله نظرات و نتیجه‌گیری‌های بیان شده، به تنهایی متعلق به نویسندگان است و لزوماً منعکس‌کننده سیاست HSE نیست.
اهمیت تکنیک HRA
تکنیک HRA به دلیل مشارکت انسان در انعطاف‌پذیری سیستم‌ها و پیامدهای نامطلوب احتمالی خطاهای انسانی بسیار مهم است؛ به ویژه زمانی که انسان بخش مهمی از سیستم‌های بزرگ اجتماعی- فنی است که امروزه رایج است.
چگونه می‌توان قابلیت اطمینان انسان را بهبود بخشید؟
نباید جایی برای حدس زدن، فرضیات یا تفسیر وجود داشته باشد. رویه‌های واضح، دقیق و بدون ابهام، فضای کمتری را برای خطای انسانی باقی می‌گذارند؛ در نتیجه قابلیت اطمینان عملکرد انسانی را افزایش می‌دهند.
اخذ گواهینامه ایزو معتبر
ایزو سیستم با همکاری برترین مراجع صدور (CB) اقدام به صدور گواهینامه‌های بین‌المللی ایزو (ISO) برای شرکت‌ها، سازمان‌ها و سایر مراکز تجاری و غیرتجاری می‌کند. این مجموعه به‌عنوان برترین مرکز اخذ ایزو با مجوز رسمی سازمان صنعت، معدن و تجارت در رتبه یک شرکت‌های مشاور مدیریت و واحد برتر فنی و مهندسی در کل کشور قرار دارد.
برای دریافت انواع گواهینامه ایزو از طریق صفحه دریافت ایزو درخواست خود را به صورت سریع ثبت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از طریق شماره‌های ۳۳۴۴۴۸۱۴-۰۲۳ و ۳۳۴۴۴۸۱۳-۰۲۳ با ما در تماس باشید یا از طریق تکمیل فرم اخذ ایزو کارشناسان ما با شما تماس خواهند گرفت.
این مقاله به صورت اختصاصی توسط تیم فنی ایزوسیستم آماده شده است، هرگونه بهره برداری بدون ذکر نام و آدرس منبع شرعا و قانونا ممنوع می باشد.
نمادهای اطمینان
