سازمان بهداشت جهانی یا WHO چیست؟ (سازمان جهانی بهداشت)
سازمان بهداشت جهانی یا WHO چیست؟ سازمان جهانی بهداشت، آژانس سازمان ملل متحد است که مسئول تلاش‌های بین‌المللی بهداشت عمومی است. WHO در طول نزدیک به هفتاد و پنج سال فعالیت خود، هم موفقیت‌هایی مانند ریشه‌کن‌کردن آبله و هم شکست‌های محسوس، مانند پاسخ تأخیری به شیوع ابولا در سال ۲۰۱۴ را ثبت کرده است. این سازمان از زمان تأسیس خود به دلیل پاسخ به بحران‌های بهداشت عمومی بین‌المللی، از جمله همه‌گیری کووید-۱۹، هم مورد تحسین و هم انتقاد قرار گرفته است.
WHO اصلاحاتی را برای بهبود توانایی خود در مبارزه با بیماری‌های همه‌گیر آینده و تقویت سلامت صدها میلیون نفر که هنوز در فقر شدید به سر می‌برند، انجام داده است. همه‌گیری کووید-۱۹ یکی از چالش‌های مهم آژانس سلامت در سال‌های اخیر بود که بحث‌های تازه‌ای را در مورد اثربخشی آن برانگیخته است.
شعار WHO چیست؟
WHO می‌گوید: «ما علم را به کار انداختیم تا دنیایی سالم‌تر و ایمن‌تر بسازیم. با بزرگ‌ترین چالش‌های بهداشتی زمان مقابله می‌کنیم و در راستای ارتقا رفاه مردم جهان تلاش می‌کنیم.» این سازمان تلاش‌های جهانی را برای دستیابی به سلامتی بهتر، رهبری و حمایت می‌کند و با اتحاد بین کشورها، مردم و شرکا، تلاش می‌کند تا شانس برابر برای زندگی ایمن و سالم را فراهم کند.
۱۹۴ کشور در غالب این سازمان بر کنترل اپیدمی‌های نوظهور مانند کووید-۱۹، تهدید مداوم بیماری‌های مسری مانند HIV و بیماری‌های مزمن مانند سرطان نظارت می‌کنند.
دستور کار سازمان بهداشت جهانی برای پیشرفت
WHO به‌عنوان بخشی از سیزدهمین برنامه کلی کاری خود، یک استراتژی پنج‌ساله برای بهبود سلامت مردم در سطح جهان به سمت سه هدف سه‌میلیاردی را دنبال می‌کند.
اولویت‌های استراتژیک سازمان جهانی بهداشت ریشه در اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد دارد که مجموعه‌ای از هفده هدف برای پایان‌دادن به فقر تا سال ۲۰۳۰ است. سازمان جهانی بهداشت در استراتژی ۲۰۱۹ خود سه اولویت را برای پنج سال آینده مشخص کرد:
- ارائه پوشش سلامت به یک میلیارد نفر دیگر
- محافظت از یک میلیارد نفر دیگر در برابر شرایط اضطراری بهداشتی مانند اپیدمی
- تضمین برخورداری یک میلیارد نفر دیگر از سلامت و رفاه بهتر، از جمله محافظت در برابر بیماری‌های غیرعفونی مانند سرطان
۱- ارائه پوشش سلامت به یک میلیارد نفر
مراقبت‌های بهداشتی خوب در تمام مراحل زندگی موردنیاز است. به همین دلیل است که پوشش همگانی سلامت (UHC) برای تلاش‌های WHO و اطمینان از دسترسی به سلامت به‌عنوان یک حق بشر حیاتی است. برنامه‌ها و مشارکت‌های این بخش بر موارد زیر تأکید دارند:
- دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی اولیه و پیشگیرانه
- تضمین دسترسی به داروها و محصولات بهداشتی موردنیاز مردم
- تأمین مالی پایدار و حمایت مالی برای مردم و جوامع
- آموزش نیروی کار و حفاظت از کار برای کارکنان بهداشتی
۲- محافظت از یک میلیارد نفر در برابر شرایط اضطراری
WHO نقش اساسی در حمایت از کشورها برای آماده‌شدن، شناسایی، پاسخگویی و بهبودی از شرایط اضطراری بهداشتی مانند بیماری‌های همه‌گیر، بلایای طبیعی و بحران‌های انسانی ایفا می‌کند. در میان نیاز روزافزون به واکنش سریع، ما سیستم‌های جهانی می‌سازیم که در موارد زیر مؤثر باشند:
- پیش‌بینی، پیشگیری و مهار خطرات در حال ظهور
- حمایت از کشورها و جوامع برای واکنش به شیوع بیماری‌ها، بلایا و بحران‌های انسانی
- ارزیابی سریع دردسترس‌بودن، ایمنی و کارایی محصولات بهداشتی اضطراری
- منابع مارشال و خدمات بهداشتی برای دسترسی عادلانه جهانی به واکسن‌ها، درمان‌ها، تشخیص‌ها و لوازم
- پشتیبانی از مراقبت‌های روی زمین در محیط‌های شکننده برای محافظت از آسیب‌پذیرترین افراد
۳- تضمین برخورداری یک میلیارد نفر دیگر از سلامت و رفاه بهتر
ازآنجایی‌که حفظ سلامت مهم‌تر از درمان بیماری است، سازمان جهانی بهداشت همه بخش‌های جامعه را برای رسیدگی به علل ریشه‌ای مشکلات سلامت، ارتقای سلامتی و رسیدگی به خطرات سلامت جسمی، روانی و محیطی بسیج می‌کند. سازمان بهداشت جهانی بر عوامل اجتماعی و محیطی که نقش اساسی در شکل‌گیری سلامت دارند نیز نظارت می‌کند، مانند:
- هوا و آب پاک
- جاده‌های امن
- تغذیه سالم و ورزش
- پیشگیری از خشونت و آسیب
دلیل تاسیس WHO چیست؟
WHO که از سال ۱۹۴۸ به‌عنوان بخشی از سازمان ملل متحد ایجاد شد، وظایف گسترده‌ای برای هدایت و هماهنگی سیاست بین‌المللی بهداشت دارد. فعالیت‌های اولیه آن شامل توسعه مشارکت با سایر ابتکارات بهداشت جهانی، انجام تحقیقات، تنظیم هنجارها، ارائه پشتیبانی فنی و نظارت بر روندهای سلامت در سراسر جهان است. در طول دهه‌ها، وظایف سازمان جهانی بهداشت از تمرکز اصلی آن بر سلامت زنان و کودکان، تغذیه، بهداشت، و مبارزه با مالاریا و سل گسترش‌یافته است.
سازمان بهداشت جهانی چه می‌کند؟
امروزه سازمان جهانی بهداشت بر بسیاری از فعالیت‌های مرتبط با سلامت، از جمله غذاهای اصلاح‌شده ژنتیکی، تغییرات آب‌وهوا، مصرف دخانیات و مواد مخدر و ایمنی جاده‌ها نظارت می‌کند و در تلاش است هنجارها و بهترین شیوه‌ها را مشخص کند. از سال ۱۹۷۷، این سازمان فهرستی از داروهای ضروری را که بیمارستان‌ها را تشویق به ذخیره‌سازی می‌کند، حفظ کرده است.
این آژانس همچنین راهنمایی‌هایی را در مورد دستگاه‌های پزشکی اولویت‌دار، مانند دستگاه‌های تنفس مصنوعی و دستگاه‌های اشعه ایکس و سونوگرافی ارائه می‌دهد.
برخی از موفقیت‌های بسیار تحسین‌شده WHO شامل برنامه‌های واکسیناسیون کودکان آن است که به ریشه‌کنی آبله در سال ۱۹۷۹ و کاهش ۹۹ درصدی عفونت‌های فلج اطفال در دهه‌های اخیر و رهبری آن در طول اپیدمی سندرم حاد تنفسی (SARS) در سال ۲۰۰۳ کمک کرد. آژانس دارای اختیار انحصاری برای اعلام شرایط اضطراری بهداشتی جهانی است که چندین بار از زمانی که اعضایش این اختیار را در سال ۲۰۰۷ به آن اعطا کردند، این کار را انجام داده است.
شرایط مدیریت WHO چیست؟
دفتر مرکزی سازمان جهانی بهداشت در ژنو قرار دارد و دارای ۶ دفتر منطقه‌ای و ۱۵۰ دفتر کشوری است. این سازمان توسط نمایندگانی از ۱۹۴ کشور عضو آن کنترل می‌شود که در مورد سیاست رأی می‌دهند و مدیرکل را انتخاب می‌کنند. تدروس آدهانوم گبریسوس، وزیر خارجه سابق اتیوپی، برای یک دوره پنج‌ساله در سال ۲۰۱۷ انتخاب شد و در سال ۲۰۲۲ نیز مجدداً رهبری او را تأیید کردند. گبریسوس اولین رهبر WHO از آفریقا است و با انتخاب او، برای اولین‌بار بود که همه کشورهای WHO دارای رای برابر بودند.
نمایندگان WHO دستور کار آژانس را تعیین می‌کنند و هر سال یک بودجه آرمانی را در مجمع جهانی بهداشت تصویب می‌کنند. مدیرکل، مسئول جمع‌آوری سهم اصلی از کمک‌های مالی است.
بودجه سازمان بهداشت جهانی چقدر است؟
هدف دو‌ساله فعلی (۲۰۲۲-۲۳) حدود ۶.۱ میلیارد دلار است که تمرکز دقیقی بر مدیریت پیامدهای همه‌گیری COVID-19 دارد. تقریباً ۱۶ درصد از بودجه از حقوق اجباری پرداخت شده توسط اعضا تأمین می‌شود. بقیه از کمک‌های داوطلبانه دولت‌ها و شرکای خصوصی تشکیل شده است.
در سال‌های اخیر، برترین مشارکت‌کنندگان داوطلب شامل آلمان، ایالات متحده، بریتانیا و بنیاد بیل و ملیندا گیتس بوده‌اند. برخلاف عوارض، کمک‌های داوطلبانه اغلب برای ابتکارات خاصی در نظر گرفته می‌شود که می‌تواند توانایی WHO را برای تعیین مسیر خود پیچیده کند.
WHO چگونه با شرایط اضطراری بهداشت جهانی مبارزه می‌کند؟
چارچوب قانونی WHO چیست؟ بر اساس مقررات بین‌المللی بهداشت (IHR)، یک چارچوب قانونی الزام‌آور که در سال ۲۰۰۵ برای پیشگیری و کاهش شرایط اضطراری بهداشتی تدوین شد، کشورهای عضو WHO ملزم به نظارت و گزارش بحران‌های احتمالی هستند. کشورها از نظر تاریخی برای گزارش شیوع این بیماری مردد بوده‌اند؛ اغلب به این دلیل که از پیامدهای اقتصادی هراس دارند.
به‌عنوان‌مثال، در سال ۲۰۰۳، چین ماه‌ها ابتلا به بیماری عفونی را که در نهایت به‌عنوان SARS شناخته شد، انکار کرد. قبل از اینکه سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۰۴ چین را عاری از سارس اعلام کند، این بیماری بیش از ۳۰۰ نفر را کشت. تدروس در اتیوپی را نیز متهم کرده بودند که وقتی وزیر بهداشت این کشور بود، شیوع وبا را کم‌اهمیت جلوه داده است؛ اما او این ادعاها را رد کرد.
WHO امیدوار است این امر کشورهای آسیب‌دیده را تشویق کند تا شیوع بیماری را به‌موقع گزارش کنند. در مواقع اضطراری، سازمان جهانی بهداشت همچنین دستورالعمل‌های درمانی را مشخص می‌کند و به‌عنوان یک هماهنگ‌کننده جهانی عمل می‌کند و داده‌های علمی و کارشناسان را به جایی که بیشتر موردنیاز است، هدایت می‌کند.
PHEIC چیست؟
تعریف پیک در WHO چیست؟ در یک بحران فوق‌العاده، WHO می‌تواند یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی با نگرانی بین‌المللی (PHEIC) اعلام کند که شش بار این کار را انجام داده است:
- در طول اپیدمی آنفولانزای خوکی (H1N1) – سال ۲۰۰۹
- در واکنش به معکوس شدن پیشرفت در ریشه‌کنی فلج اطفال – سال ۲۰۱۴
- در بحبوحه شیوع ابولا در غرب آفریقا – سال ۲۰۱۴
- در طول شیوع ویروس زیکا در قاره آمریکا – سال ۲۰۱۶
- در اپیدمی جاری ابولا در جمهوری دموکراتیک کنگو – سال ۲۰۱۹
- در بحبوحه شیوع جهانی ویروس کرونای جدید – سال ۲۰۲۰
در طول PHEIC، سازمان بهداشت جهانی راهنمایی غیرالزام‌آور را برای اعضای خود در مورد نحوه واکنش آنها به شرایط اضطراری، از جمله در مورد محدودیت‌های احتمالی سفر و تجارت صادر می‌کند. این سازمان به دنبال جلوگیری از واکنش بیش از حد کشورهای منطقه و واردکردن آسیب‌های اقتصادی ناروا به کشور بحران‌زده است.
علاوه بر این، WHO برای موارد اضطراری که به سطح PHEIC نمی‌رسند، راهنمایی و هماهنگی می‌کند. اما اعلام پیک می‌تواند به‌سرعت بخشیدن به اقدامات بین‌المللی کمک کند و اغلب تحقیقات در مورد بیماری موردنظر را تشویق می‌کند؛ حتی اگر خطر کمی برای همه‌گیری وجود داشته باشد. عین حال، اعلامیه‌های PHEIC بحث‌برانگیز هستند و برخی استدلال می‌کنند که می‌توانند شیوع مداوم را تشدید کنند.
WHO چگونه به COVID-19 واکنش نشان داده است؟
چین در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۹ به مقامات WHO از شیوع روزافزون در شهر ووهان هشدار داد. WHO یک ماه بعد PHEIC را اعلام کرد و یک برنامه آمادگی استراتژیک و واکنش تهیه کرد. در ماه مارس، پس از انتشار ویروس به بیش از صد کشور، تدروس اعلام کرد که شیوع این بیماری به حد آن رسیده است.
در این زمان وظایف WHO چیست؟ WHO راهنمایی‌های پزشکی و فنی را در حین بررسی کارشناسانش درباره ویروس و هماهنگی با رهبران جهانی در مورد واکنش‌های ملی خود ارائه کرده است. همچنین تدارکات حیاتی را بین کشورهای عضو توزیع کرده است. علاوه بر این، به رهبری تلاش جهانی واکسیناسیون در راستای هدف دسترسی عادلانه به واکسن‌های COVID-19 همکاری کرد.
سازمان بهداشت جهانی چه اصلاحاتی انجام داده است؟
بسیاری از منتقدان، سازمان جهانی بهداشت را به دلیل واکنش‌های کند و ناهماهنگ به شیوع بیماری‌ها مقصر دانسته‌اند. این شامل شیوع ابولا در سال ۲۰۱۴ می‌شود که در آن علی‌رغم درخواست‌های گروه‌هایی مانند پزشکان بدون مرز، اعلام PHEIC را ۵ ماه به تأخیر انداختند.
چالش‌های WHO چیست؟ اخیراً، بحران COVID-19 باعث درخواست اصلاحات اساسی شده است. در یک جلسه ویژه مجمع جهانی بهداشت در سال ۲۰۲۱، نمایندگان تهیه پیش‌نویس یک معاهده جهانی در مورد پیشگیری، آمادگی و واکنش همه‌گیر را آغاز کردند. بااین‌حال، پیشنهاد یک معاهده همه‌گیر بحث‌هایی را برانگیخته است و روند بررسی ممکن است سال‌ها طول بکشد.
در مجمع ۲۰۲۲، کشورها با پیشنهادی به رهبری ایالات متحده برای تقویت IHR با افزایش مسئولیت‌پذیری کشورهای عضو در مورد شیوع بیماری موافقت کردند، اگرچه هیچ تغییری به طور رسمی تأیید نشده است.
اخذ گواهینامه ایزو معتبر
ایزوسیستم با همکاری برترین مراجع صدور (CB)، انواع گواهینامه‌های بین‌المللی ایزو (ISO) را برای سازمان‌ها و سایر مراکز تجاری و غیرتجاری صادر می‌کند. شرکت دانش بنیان خانه مدیران، ایزوسیستم را به‌عنوان برند تجاری خود ثبت کرده و از سال ۱۳۸۵ در حوزه ارائه خدمات مشاور مدیریت و صدور گوهینامه‌های بین‌المللی ایزو فعالیت می‌کند.
برای اخذ ایزو از طریق صفحه دریافت ایزو درخواست خود را به صورت سریع ثبت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از طریق شماره‌های ۳۳۴۴۴۸۱۴-۰۲۳ و ۳۳۴۴۴۸۱۳-۰۲۳ با ما در تماس باشید یا از طریق تکمیل فرم اخذ ایزو کارشناسان ما با شما تماس خواهند گرفت.
این مقاله به صورت اختصاصی توسط تیم فنی ایزوسیستم آماده شده است، هرگونه بهره برداری بدون ذکر نام و آدرس منبع شرعا و قانونا ممنوع می باشد.
نمادهای اطمینان
