آشنایی با استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱، جایگزینی برایOHSAS 18001
استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ چیست؟
استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ استانداردی تخصصی ویژه مدیریت بهداشت و ایمنی شغلی است که توسط سازمان جهانی استانداردسازی (ISO) تدوین شدهاست و امکان صدور گواهینامه ایزو برای آن مقدور است. این استاندارد برای اولین در سال ۲۰۱۸ منتشر شد و بهعنوان ابزاری توسعه یافته و کارا برای کاهش و پیشگیری از حوادث شغلی به شدت مورد استقبال بنگاههای اقتصادی به ویژه پیمانکاران و واحدهای صنعتی قرارگرفت.
فهرست مطالب
- استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ چیست؟
- گواهینامه ایزو ۴۵۰۰۱ چیست؟
- چرا به استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ نیاز داریم؟
- تدوین استاندارد ISO 45001 و ارتباط با سایر استانداردها
- ارتباط ایزو ۴۵۰۰۱ و OHSAS 18001
- ایزو ۴۵۰۰۱، راهنمای عملی برای سازمانهای کوچک
- تفاوت OHSAS 18001 و ISO 45001 چیست؟
- لزوم آشنایی با استاندارد و درک آن
- شرح چرخه pdca برای ایزو ۴۵۰۰۱
- ISO 45001 چگونه استفاده میشود؟
- جمعبندی
- اخذ گواهینامه ایزو ۴۵۰۰۱ از ایزوسیستم
گواهینامه ایزو ۴۵۰۰۱ چیست؟
گواهینامه ایزو ۴۵۰۰۱ با تاکید بر رعایت الزامات استاندارد موجب کاهش خطرات و حوادث ناشی از کار میشود و تائیدیهای است که پس از پیادهسازی موفقیتآمیز الزامات دریافت میکنید. پس شناخت الزامات ایزو ۴۵۰۰۱ برای پیادهسازی کامل این استاندارد ضروری است.
چرا به استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ نیاز داریم؟
بیش از ۷۶۰۰ نفر هر روز از حوادث یا بیماریهای مربوط به کار میمیرند که این به معنی بیش از ۲.۷۸ میلیون نفر کشته در سال است.
بار آسیبهای شغلی و بیماریهای ناشی از کار، هم برای کارفرمایان و هم برای اقتصاد، مهم است چرا که منجر به خساراتی ناشی از بازنشستگی پیش از موعد، عدم حضور کارکنان و افزایش حق بیمه میشود. برای مقابله با این مشکل، سازمان بین المللی ISO استاندارد ISO 45001 (سیستم های مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای) را توسعه دادهاست.
تدوین استاندارد ISO 45001 و ارتباط با سایر استانداردها
استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ شامل الزامات و دستورالعملهایی است که به سازمانها کمک میکند تا بار آسیبهای شغلی و بیماریهای ناشی از کار را با ایجاد چارچوبی برای بهبود ایمنی کارکنان، کاهش خطرات در محیط کاری و ایجاد شرایط بهتر و ایمن تر کار، در سراسر جهان کاهش دهند.
این استاندارد در حال حاضر توسط کمیته کارشناسان بهداشت و ایمنی حرفهای توسعه مییابد و از سایر سیستمهای مدیریت عمومی مانند ISO 14001 و ISO 9001 پیروی میکند. همچنین دیگر استانداردهای بینالمللی در این زمینه مانند OHSAS 18001، دستورالعملهای سازمان بینالمللی کار (ILO-OSH)، استانداردهای مختلف ملی و استانداردهای بینالمللی کار و کنوانسیونهای بینالمللی را شامل میشود.

ارتباط ایزو ۴۵۰۰۱ و OHSAS 18001
تا پیش از نگارش استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ سازمان بینالمللی ایزو استانداری ویژه مدیریت ایمنی و بهداشت حرفهای تدوین نکردهبود. شاید بگویید که OHSAS 18001 که در سری IMS نیز مورد استفاده قرار میگرفت به این موضوع میپردازد اما باید بدانید که استاندارد OHSAS 18001 را سازمان بینالمللی ISO تدوین نکردهاست.
OHSAS 18001 به دلیل عدم وجود استانداری ویژه ایمنی و بهداشت شغلی توسط انستیتو استاندارد بریتانیا (BSI) تدوین و ارائه شدهبود. حال با توجه به اینکه استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ منتشر شدهاست، به جای OHSAS 18001 الزامات ISO 45001 مورد اجرا قرار میگیرند.
زمان عرضه استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱
همانطور که در جدول زیر قابل مشاهده است و از وب سایت رسمی ISO نقل شدهاست، زمان انتشار iso 45001 مارس ۲۰۱۸ بود.

ایزو ۴۵۰۰۱، راهنمای عملی برای سازمانهای کوچک
صدمات، بیماریها یا تلفات ناشی از کار همیشه برای هر نوع سازمانی دشوار است، اما اثرات منفی آن برای مشاغل کوچک میتواند بسیار زیاد باشد. این کتابچه راهنما که به طور مشترک توسط ISO و UNIDO منتشر شدهاست، باهدف کمک به واحدهای اقتصادی کوچکتر در اجرای الزامات ISO 45001:2018 است.
خوانندگان توضیحات ساده و مثالهای عملی را دریافت خواهند کرد که اولین قدمهای آنها را در رفع پیچیدگیهای بهداشت و ایمنی محیط کار پشتیبانی میکند.
همانطور که گفتیم هر روز هزاران نفر در اثر حوادث کار یا بیماریهای کشنده مرتبط با فعالیتهای کاری جان خود را از دست میدهند. میشود از حجم بالایی از این مرگومیرها جلوگیری کرد و هدف ISO 45001 کمک به سازمانها در انجام این کار است.
تفاوت OHSAS 18001 و ISO 45001 چیست؟
ایزو ۴۵۰۰۱ بر فرایندها، سازمان بهعنوان یک کل و ذینفعان مختلف تمرکز داشته و بر ریسکها و فرصتها تأکید میکند. OHSAS 18001 مبتنی بر رویه است، اشخاص ذینفع خارج از سازمان را در نظر نمیگیرد و منحصراً با ریسک سروکار دارد.
تفاوت اصلی OHSAS 18001 و ISO 45001 این است که ISO 45001 بر تعامل بین یک سازمان و محیط کسبوکار آن متمرکز است درحالیکه OHSAS 18001 بر مدیریت خطرات OH&S و سایر مسائل داخلی متمرکز شده است. این استانداردها از بسیاری جهات دیگر نیز متفاوت هستند. مثلا:
- ISO 45001 مبتنی بر فرایند و OHSAS 18001 مبتنی بر رویه است.
- ISO 45001 هم ریسک و هم فرصتها را در نظر میگیرد؛ اما OHSAS 18001 منحصراً به ریسک میپردازد.
- ISO 45001 در همه بندها پویا است و شامل نظرات طرفهای ذینفع میشود؛ اما OHSAS 18001 اینطور نیست.
لزوم آشنایی با استاندارد و درک آن
اگر میخواهید سلامت و ایمنی را بهخوبی مدیریت کنید، باید با یک چارچوب سیستماتیک شروع کنید. استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ یک استاندارد بینالمللی ISO است که این چارچوب را ارائه میدهد.
این استاندارد به هر نوع سازمانی کمک میکند تا از مرگومیر، جراحات و بیماریهای ناشی از کار جلوگیری کند. همچنین به سازمانها کمک میکند تا با الزامات قانونی مطابقت داشته باشند و به طور سیستماتیک عملکرد ایمنی را بهبود بخشند.
اگرچه ممیزی خارجی سیستم مدیریت ایمنی شما اجباری نیست، اما این تنها راه برای اطمینان از صدور گواهینامه است. هدف اصلی ایزو ۴۵۰۰۱ این است که اطمینان حاصل شود که سازمانها میتوانند محیط کاری ایمن و سالم را برای کارکنان خود فراهم کنند. این استاندارد حوزههایی مانند ارزیابی ریسک، آموزش، آمادگی اضطراری، نظارت و اندازهگیری را پوشش میدهد.

شرح چرخه pdca برای ایزو ۴۵۰۰۱
این استاندارد از ساختار سطح بالایی مانند سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001:2015 و استاندارد زیستمحیطی ISO 14001:2015 استفاده میکند. ساختار سطح بالا با سه بند اطلاعاتی مقدماتی شروع میشود.
چرخه PDCA، بهبود مستمر سیستم مدیریت را تضمین میکند. این سیستم با هفتبند بر اساس چرخه plan – do – check – act، مطابق زیر دنبال میشود:
اطلاعات مقدماتی
- بند ۱: محدوده
- بند ۲: مراجع
- بند ۳: اصطلاحات و تعاریف
مرحله طرح (PLAN)
- بند ۴: زمینهسازمان
- بند ۵: رهبری و مشارکت کارگران
- بند ۶: برنامهریزی
انجامدادن (DO)
- بند ۷: پشتیبانی
- بند ۸: عملیات
بررسی (CHECK)
- بند ۹: ارزیابی عملکرد
عمل (ACT)
- بند ۱۰: بهبود
ISO 45001 چگونه استفاده میشود؟
هیچ الزامی برای گواهی استاندارد سیستم مدیریت ISO وجود ندارد. صرفاً داشتن یک سیستم مدیریت رسمی، از طریق اجرای بهترین شیوه، مزایای بسیاری را به همراه خواهد داشت. صدور گواهینامه صرفاً یک تأییدیه که به طرفهای خارجی نشان میدهد که شما به انطباق کامل با یک استاندارد خاص دستیافتهاید.
مزایای گواهینامه ایزو ۴۵۰۰۱ زمانی که بهدرستی اجرا شود بیپایان است. درحالیکه این استاندارد مستلزم رسیدگی و کنترل ریسک است، همچنین رویکردی مبتنی بر ریسک را در سیستم مدیریت اتخاذ میکند تا اطمینان حاصل کند که این سیستم مؤثر است و به طور مستمر بهبود مییابد.
جمعبندی
مجموع تمام این اقدامات در راستای آشنایی با استاندارد ایزو ۴۵۰۰۱ و اخذ گواهینامه آن میتواند شهرت یک سازمان را بهعنوان یک «محل امن برای کار» افزایش دهد که مجموعهای از مزایای متعاقب آن، از کاهش هزینههای بیمه تا بهبود روحیه کارکنان را به ارمغان میآورد.
اخذ گواهینامه ایزو ۴۵۰۰۱ از ایزوسیستم
ایزوسیستم با همکاری برترین مراجع صدور (CB)، انواع گواهینامههای بینالمللی ایزو (ISO) را برای سازمانها و سایر مراکز تجاری و غیرتجاری صادر میکند. شرکت دانش بنیان خانه مدیران، ایزوسیستم را بهعنوان برند تجاری خود ثبت کرده و از سال ۱۳۸۵ در حوزه ارائه خدمات مشاور مدیریت و صدور گوهینامههای بینالمللی ایزو فعالیت میکند.
برای اخذ ایزو از طریق صفحه دریافت ایزو درخواست خود را به صورت سریع ثبت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید از طریق شمارههای ۳۳۴۴۴۸۱۴-۰۲۳ و ۳۳۴۴۴۸۱۳-۰۲۳ با ما در تماس باشید یا از طریق تکمیل فرم اخذ ایزو کارشناسان ما با شما تماس خواهند گرفت.
این مقاله به صورت اختصاصی توسط تیم فنی ایزوسیستم آماده شدهاست، هرگونه بهرهبرداری بدون ذکر نام و آدرس منبع شرعا و قانونا ممنوع میباشد.
ایزوسیستم برترین مرکز صدور مدارک بین المللی ایزو و دارنده مجوز سازمان صنعت، معدن و تجارت می باشد.
هشدار: مراقب نیش مراکز بدون مجوز رسمی در حوزه ی خدمات مشاوره و صدور گواهینامه های ایزو باشید!
اولین نفری باشید که دیدگاه خود را ثبت می کنید