بازبینی ایزو ۹۰۰۱ و جدول زمانی آن – آمادگی برای بازنگری ۲۰۲۶

نیاز به مشاوره دارید؟ با ما تماس بگیرید...

۰۲۳-۳۶۶۵۰ (۳۰ خط) ۰۲۳-۳۳۴۴۴۸۱۴

مشاوره رایگان

سفارش گواهینامه ایزو

بازبینی ایزو ۹۰۰۱، که به عنوان سیستم مدیریت کیفیت (QMS) می‌شناسیم به صورت دوره‌ای انجام می‌شود تا اطمینان حاصل کنند که همچنان مرتبط با نیازهای روز صنایع و مفید باقی می‌ماند. چرخه معمول بازبینی برای استانداردهای ISO هر پنج سال یک بار است. نسخه فعلی، ISO 9001:2015، را آخرین بار در سال ۲۰۲۱ بررسی و تأیید کردند. در این مقاله به‌صورت کامل بررسی می‌کنیم که استاندارد ایزو ۹۰۰۱ تا اینجا چه تغییراتی داشته و در ادامه چه تغییراتی در انتظار آن است.

مراحل فرایند توسعه و تصویب ایزو ۹۰۰۱

جدول زمانی بازبینی ایزو ۹۰۰۱

فرایند توسعه و تصویب استانداردها معمولاً حدود سه سال طول می‌کشد تا اجماع بین ذینفعان مختلف حاصل شود. پیشرفت در این فرایند شامل مراحل مختلفی است:

• یک پیش‌نویس کاری (Working Draft) در دسامبر ۲۰۲۳ تهیه کردند.
• اولین پیش‌نویس کمیته (Committee Draft) را توسعه دادند که در ژوئیه ۲۰۲۴ رد شد.
• پیش‌نویس کمیته دوم (CD2) را به اعضای TC 176 SC 2 برای اظهار نظر منتشر کردند و بازخوردها را تا مارس ۲۰۲۵ پذیرفتند.
• کارگروه تخصصی این نظرات را در اوایل آوریل ۲۰۲۵ بررسی کرد.
• بر اساس این بررسی، کارگروه پیش‌نویس استاندارد بین‌المللی (DIS) را برای اظهار نظر عمومی آماده می‌کند.
• انتظار می‌رود پیش‌نویس DIS را در ژوئن ۲۰۲۵ منتشر کنند. برخی منابع پیش‌نویس DIS را در ماه مه یا ژوئن ۲۰۲۵ برای ISO 9001 پیش‌بینی کرده‌اند.
• انتظار می‌رود پیش‌نویس نهایی استاندارد بین‌المللی (FDIS) در ماه مه-ژوئن ۲۰۲۶ در دسترس قرار بگیرد.

در صورت انتشار بازبینی ایزو ۹۰۰۱ در سپتامبر ۲۰۲۶، سازمان‌هایی که قبلا گواهینامه این استاندارد را گرفتند، یک دوره گذار سه ساله خواهند داشت. این بدان معناست که مهلت انطباق احتمالا سپتامبر ۲۰۲۹ خواهد بود.

برخی چالش‌ها و بحث‌ها در فرایند بازبینی مطرح شده است، از جمله رد شدن پیش‌نویس اول و گزارش‌هایی مبنی بر برون‌سپاری توسعه پیش‌نویس دوم، که بحث‌هایی را در جامعه استانداردها برانگیخته است.

این تاخیر را به اختلاف نظرهای داخلی در کمیته فنی و چالش‌ها در همسوسازی نسخه جدید با ابتکار Smart ISO نسبت داده‌اند.

دلایل بازبینی ایزو ۹۰۰۱

هدف از بازبینی‌های دوره‌ای ISO 9001 این است که استاندارد در مواجهه با پیشرفت‌های فناوری، تغییرات در محیط کسب‌وکار جهانی و روندهای جامعه، مرتبط و قابل استفاده باقی بماند.

بازبینی ۲۰۲۵ (که در ۲۰۲۶ منتشر می‌شود) را با هدف پرداختن به چشم‌انداز کسب‌وکار در حال تحول، گنجاندن اولویت‌های جدید و ساده‌سازی فرایندها برای شرکت‌های کوچک و متوسط (SME) انجام می‌دهند. عوامل کلیدی محرک تغییرات احتمالی شامل پایداری، دیجیتال‌سازی و عدم قطعیت جهانی هستند.

تغییرات مورد انتظار در ISO 9001:2026

اگرچه جزئیات دقیق تغییرات را هنوز به طور کامل عمومی نکردند، اما بر اساس تفسیر پیش‌نویس‌ها و بحث‌های کمیته فنی، تغییرات کلیدی زیر را پیش‌بینی می‌کنند:

مدیریت ریسک پیشرفته

 رویکرد مبتنی بر ریسک در نسخه ۲۰۱۵ معرفی شد و انتظار می‌رود در بازنگری ۲۰۲۶ گسترش یابد. این فرایند شامل شناسایی و پرداختن به ریسک‌ها و همچنین استفاده سیستماتیک از فرصت‌ها می‌شود. همچنین انتظار می‌رود چارچوب‌های مدیریت ریسک قوی‌تری برای پرداختن به تهدیدات نوظهور مانند ریسک‌های امنیت سایبری و آسیب‌پذیری‌های زنجیره تأمین گنجانده شود.

تحول دیجیتال و فناوری

 با توجه به اهمیت فزاینده ابزارهای دیجیتال، انتظار می‌رود استاندارد بازنگری شده بر ادغام فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی، تجزیه و تحلیل داده‌ها و راه‌حل‌های ابری در سیستم‌های مدیریت کیفیت تأکید کند. این شامل مدیریت امنیت داده‌ها و اطمینان از همسویی تغییرات فناوری با اهداف کیفیت سازمان است.

تمرکز بیشتر بر پایداری

 پایداری و ملاحظات زیست‌محیطی در محیط کسب‌وکار امروزی حیاتی هستند. استاندارد جدید احتمالاً شیوه‌های مدیریت کیفیت را با اهداف مسئولیت زیست‌محیطی و اجتماعی هماهنگ می‌کند. این ممکن است از طریق تأثیر آنها بر مدیریت انطباق و رویکرد ریسک‌ها و فرصت‌ها مورد توجه قرار گیرد. در اواخر فوریه ۲۰۲۴، یک اصلاحیه کوچک در بند ۴ ISO 9001:2015 منتشر شد که شرکت‌ها را به در نظر گرفتن تغییرات آب و هوایی به عنوان یک ملاحظه خارجی هدایت می‌کند.

تمرکز بیشتر بر مشتری

 رضایت مشتری همیشه یک اصل اصلی ISO 9001 بوده است. نسخه جدید ممکن است بر درک و برآورده کردن نیازها و انتظارات مشتریان و سایر طرف‌های ذینفع تأکید بیشتری داشته باشد. برخی حتی انتظار دارند که مفهوم رضایت مشتری به کل تجربه مشتری گسترش یابد.

مدیریت زنجیره تأمین

 در پاسخ به اختلالات جهانی در زنجیره تأمین، نسخه ۲۰۲۶ ممکن است نیازمندی‌های جدیدی در مدیریت پیشرفته زنجیره تأمین اضافه کند. سازمان‌ها ممکن است نیاز به نشان دادن فرایندهای قوی‌تری برای ارزیابی و مدیریت عملکرد تأمین‌کنندگان داشته باشند.

مشارکت و شایستگی کارکنان

 بازنگری ۲۰۲۶ ممکن است بر اهمیت افراد در موفقیت یک QMS تأکید بیشتری داشته باشد. این ممکن است شامل نیازمندی‌های دقیق‌تری برای مشارکت کارکنان، اطمینان از شایستگی آن‌ها و پرورش فرهنگ کیفیت در سراسر سازمان باشد.

ساده‌سازی برای شرکت‌های کوچک و متوسط (SME)

با توجه به چالش‌های پیش روی سازمان‌های کوچک‌تر، بازنگری ممکن است دستورالعمل‌ها و فرایندهای ساده‌تری را معرفی کند، که صدور گواهینامه ISO 9001 را برای SME‌ها قابل دسترس‌تر و کم‌هزینه‌تر می‌کند.

همچنین:

• گنجاندن اخلاق و یکپارچگی: سیگنال‌های اولیه به تأکید بیشتر بر موضوعاتی مانند اخلاق و یکپارچگی اشاره دارند.
• تمرکز مجدد بر تضمین کیفیت: تمرکز مجددی بر تضمین کیفیت را پیش‌بینی می‌کنیم.
• شفاف‌سازی برای ارائه دهندگان خدمات: ممکن است شفاف‌سازی‌های بیشتری برای ارائه دهندگان خدمات ارائه کنند.
• شفاف‌سازی درباره یکپارچگی QMS با فرایندهای کسب‌وکار: شفاف‌سازی بیشتری در مورد اینکه QMS بخشی جدایی‌ناپذیر از فرایندهای کسب‌وکار است، انتظار می‌رود.

برخی متخصصان معتقدند که تغییرات ممکن است در حد شفاف‌سازی‌ها و اصلاحات جزئی باشند، نه یک بازنگری عمیق. با این حال، لیست بلندبالایی از ایده‌های بین‌المللی برای بازنگری وجود دارد. مثلا ساختار سطح بالا (Annex SL) که در نسخه ۲۰۱۵ معرفی شد را احتمالاً بدون تغییر باقی می‌گذارند. همچنین، اصول اساسی رویکرد PDCA (برنامه‌ریزی، انجام، بررسی، عمل) را نیز حفظ خواهند کرد.

آمادگی برای بازنگری ۲۰۲۶ ایزو ۹۰۰۱

شرکت‌های کوچک و بزرگ می‌توانند برای بازنگری ۲۰۲۶ آماده شوند. سازمان‌هایی که گواهینامه نسخه‌های قبلی استاندارد را دارند می‌توانند از فرصت انتشار استاندارد بازنگری شده برای بازنگری و به‌روزرسانی QMS خود استفاده کنند. مراحل پیشنهادی برای آمادگی عبارتند از:

• انجام تحلیل شکاف (Gap Analysis): شناسایی شکاف‌ها بین فرایندهای فعلی و استانداردهای ISO 9001
• سرمایه‌گذاری در آموزش: اطمینان از درک تیم از نیازمندی‌ها و مزایای ISO 9001 و ارائه آموزش منظم
• پذیرش ابزارهای دیجیتال: اتخاذ فناوری‌هایی که با تأکید آتی بر تحول دیجیتال همسو هستند
• تمرکز بر پایداری: شروع به ادغام شیوه‌های پایدار در عملیات
• همکاری با کارشناسان ISO: استفاده از مشاوران متخصص برای راهنمایی در فرایند گواهینامه و آمادگی برای تغییرات آتی

جمع‌بندی

بازنگری آتی ایزو ۹۰۰۱:۲۰۲۶ یک تحول مهم در استانداردهای مدیریت کیفیت است که بازتاب‌دهنده چشم‌انداز در حال تغییر کسب‌وکار جهانی است.

 اگرچه زمان دقیق انتشار و جزئیات کامل تغییرات بازبینی ایزو ۹۰۰۱ را هنوز قطعی اعلام نکردند، اما آمادگی زودهنگام می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا نه تنها با نیازمندی‌های آینده مطابقت داشته باشند، بلکه عملیات خود را تقویت کنند، نوآوری را بپذیرند و خود را به عنوان رهبران کیفیت و پایداری مطرح کنند. با درک و آماده‌شدن برای این تغییرات، سازمان‌ها می‌توانند انطباق را تضمین کنند، اثربخشی کلی خود را افزایش دهند و مزیت رقابتی کسب کنند.

اخذ گواهینامه ایزو معتبر از ایزوسیستم

این مقاله به صورت اختصاصی توسط تیم فنی ایزوسیستم آماده شده است، هرگونه بهره‌برداری بدون ذکر نام و آدرس منبع شرعا و قانونا ممنوع می‌باشد.