آخرین ورژن ایزو ۹۰۰۱ (زمان انتشار نسخه جدید ایزو ۹۰۰۱)
آخرین ورژن ایزو ۹۰۰۱ که از سال ۲۰۱۵ بدون تغییر ماند، حالا در آستانه سال ۲۰۲۵ قرار است آپدیت شود. اعضای کمیته فنی ۱۷۶ سازمان بینالمللی استاندارد (ISO) و کمیته فرعی ۲ (TC176/SC2) در سال ۲۰۲۰ تصمیم شگفتانگیزی گرفتهاند که بهروزرسانی مورد انتظار ISO 9001:2015 را انجام ندهند. در آن زمان TC176/SC2 بررسی سیستماتیک ISO 9001:2015 را انجام داد و با کمترین حاشیه، آنها موافقت کردند که این استاندارد باید بدون تغییر بماند. اما طبق آخربن خبرات، با توجه به پیشرفتهای سریع تکنولوژیکی، مدلهای تجاری در حال تحول و چالشهای جهانی مانند همهگیری COVID-19 که به طور چشمگیری پویایی محل کار و عملیات زنجیره تأمین را تغییر داده است، آنها تصمیم گرفتند در سال ۲۰۲۵ پس از یک مرحله بهروزرسانی نسخه ایزو ۹۰۰۱ ورژن ۲۰۲۵ را منتشر کنند.
فهرست مطالب
تاریخچه ایزو ۹۰۰۱
ایزو ۹۰۰۱ یکی از شناختهشدهترین استانداردها در جهان است. بر اساس آخرین دادهها، ۸۷۸۶۶۴ گواهی معتبر مربوط به ۱۱۸۰۶۵۴ سایت در سراسر جهان وجود دارد. ISO 9001 الزامات یک QMS را زمانی مشخص میکند که یک سازمان نیاز به نشاندادن توانایی خود برای ارائه مداوم محصولات و خدماتی دارد که مطابق با الزامات قانونی مشتری و قابل اجرا باشد.
ISO 9001 برای اولینبار در سال ۱۹۸۷ منتشر شد. مانند تمام استانداردهای ISO، این استاندارد برای اطمینان از ارتباط و سودمندی مداوم آن در معرض بررسی دورهای قرار دارد. از آن زمان تاکنون چهار بار مورد بازنگری قرار گرفته است تا بتواند به چالشهای اقتصاد در حال تغییر، پیشرفت در فناوری و روندهای جامعه رسیدگی کند. آخرین نسخه این استاندارد در سال ۲۰۱۵ منتشر شد.
بررسی آخرین ورژن ایزو ۹۰۰۱
در سال ۲۰۲۰، TC176/SC2 بررسی سیستماتیک ISO 9001:2015 را در کنار یک نظرسنجی گسترده از کاربران انجام داد. هدف از این نظرسنجی جمعآوری افکار کاربران نهایی ایزو ۹۰۰۱ در مورد نسخه فعلی استاندارد و اطمینان از ایدههای آنها در مورد اینکه نسخه بعدی استاندارد باید حاوی چه مطالب جدیدی باشد، بود. TC176/SC2 علاوه بر بررسی سیستماتیک و نتایج نظرسنجی کاربران، موارد زیر را نیز در نظر گرفت:
- گزارشی در مورد مفاهیم آینده و یکپارچگی برند
- گزارشی در مورد اثرات بالقوه بازنگری ضمیمه SL (ساختار سطح بالا) در ISO 9001
نتایج بازنگری ایزو ۹۰۰۱ در سال ۲۰۲۰
این بررسی منجر به رأی اکثریت شد تا آخرین ورژن ایزو ۹۰۰۱ بدون تغییر باقی بماند. طبق این نتیجه که پس از یک بازنگری سیستماتیک بیشتر که در ۵ سال شروع میشود، بهاضافه زمان برای بازبینی و سپس اجازه ۳ سال زمان توسعه، ممکن است ویرایش جدیدی از ایزو ۹۰۰۱ تا سال ۲۰۳۰ منتشر نشود.
بااینحال بسیاری از کاربران مایلاند استاندارد را برای بهبود وضوح و ارزش بیشتر به کاربران بازبینی کنند؛ زیرا محیط کسبوکار بهسرعت در حال تغییر است. عواملی هم مانند همهگیری کووید-۱۹ و سرعت مداوم تحول دیجیتال این تغییرات را تسریع کرده است.
در نتیجه، پیشنهاد میشود که یک پروژه باید در مرحله اولیه چرخه عمر استاندارد آغاز شود تا بررسی شود که آیا بازنگری ایزو ۹۰۰۱ باید زودتر از زمانی که معمولاً از طریق فرایند بررسی تعیین میشود آغاز شود یا خیر.
عواقب تأخیر در بازنگری آخرین ورژن ایزو ۹۰۰۱
هر تجدیدنظر و تغییر ورژن استانداردها هزینهای را متوجه شرکتهای دارای گواهینامه میکند؛ حتی اگر تغییرات حداقل باشد. به همین دلیل شرکتها تمایل داشتند پذیرش استاندارد مدیریت کیفیت را در سالهای منتهی به تجدیدنظر به تأخیر بیندازند تا از ارتقای جلوگیری کنند؛ اما با این کار آنها فرصتی را برای بهبود کسبوکار خود از دست میدهند.
ایزو ۹۰۰۱ باید چارچوبی را فراهم کند که سازمانها بتوانند سیستم خود را بر اساس مدیریت کیفیت استوار کنند. مدیریت کیفیتی که برای دنیایی که بهصورت دیجیتالی دگرگون شده است مناسب باشد و به همه ذینفعان ارزش ارائه دهد. اگر بازنگری ISO 9001 به تأخیر بیفتد، این استاندارد در معرض خطر منسوخشدن با بهترین شیوه صنعت و کاهش ارزش برای همه ذینفعان است. برخی از جوامع با تصمیم برای تأیید این استاندارد موافق نبودهاند و از ابتکاراتی که تلاش میکنند تاریخ تجدیدنظر بعدی را جلو ببرند، حمایت میکنند.
در آمادهسازی برای تجدیدنظر در ISO 9001، TC176/SC2 باید چهار عامل را موردتوجه قرار دهد که برای یکپارچگی آینده این استاندارد حیاتی است:
- تأثیر تحول دیجیتال بر نیروی کار، گردش کار، و محل کار
- برجستگی روزافزون عوامل محیطی، اجتماعی و حکمرانی (ESG)
- کار TC176/SC2 روی مفاهیم کیفیت آینده
- برنامه تحقیقاتی در مورد کیفیت
بازنگریهای ISO 9001
قبلاً گفتیم که کمیته فنی ISO / TC 176 / SC 2 مسئول بررسی و بازنگری دورهای ایزو ۹۰۰۱ است. این کمیته هدف حفظ یا بهبود قابلیت استفاده و ارتباط استاندارد در مواجهه با پیشرفت های فناوری، تغییرات در محیط کسبوکار جهانی و روندها در جامعه را دنبال میکند و از زمان انتشار اولیه آن در سال ۱۹۸۷، ۴ تجدیدنظر را لحاظ کرده است. همانطور که میدانید آخرین ورژن ایزو ۹۰۰۱ در سال ۲۰۱۵ منتشر شد.
ISO 9001:1987
اولین ویرایش استاندارد ISO 9001 برگرفته از یک استاندارد کیفی نظامی و متمرکز بر تولید بود. در واقع، سه تغییر برای حوزه های مختلف فعالیت های تجاری وجود داشت: ایزو ۹۰۰۱ برای شرکت هایی که در طراحی، تولید و خدمات مشغول بودند. ایزو ۹۰۰۲ برای شرکت های تولید و خدمات؛ و ایزو ۹۰۰۳ فقط برای بازرسی نهایی. در مجموع این استانداردها را تحت عنوان خانواده ایزو ۹۰۰۱ معرفی کردند.
ISO 9001:1994
اولین بازبینی، مفهوم اقدام پیشگیرانه را بهجای بررسی انطباق محصول نهایی اضافه کرد. مانند ویرایش اول، بازبینی سال ۱۹۹۴ به شواهدی مبنی بر انطباق با رویههای مستند نیاز داشت که اغلب منجر به اسناد و مدارک غیرضروری میشد.
ISO 9001:2000
نسخه ۲۰۰۰ ایزو ۹۰۰۱، ایزو ۹۰۰۲ و ایزو ۹۰۰۳ را در یک استاندارد واحد و قابلاجرا جهانی ترکیب کرد و امکان استثنای الزاماتی را فراهم کرد که برای سازمان اعمال نمیشود. نسخه ۲۰۰۰ علاوه بر ساختار جدید، تغییرات بنیادی متعددی را ارائه کرد. بهعنوانمثال، مفهوم فرایندها و سیستمها و مدیریت فرایندهای یکپارچه را معرفی کرد. تغییرات قابلتوجه دیگر، مشارکت لازم مدیریت ارشد در سیستم مدیریت کیفیت جدید، استفاده از معیارها برای پیگیری عملکرد و مفهوم بهبود مستمر بود.
ISO 9001:2008
بازنگری سال ۲۰۰۸ صرفاً برخی از جملهبندیها و توضیحات جدید را معرفی کرد؛ اما الزامات جدیدی نداشت. سازمانهایی که نسخه قبلی را بهدرستی تفسیر و اعمال کرده بودند، تحتتأثیر این تغییرات قرار نگرفتند.
ISO 9001:2015 – آخرین ورژن ایزو ۹۰۰۱
آخرین نسخه استاندارد، ساختار جدید سطح بالا (ضمیمه SL) را معرفی کرد و چندین الزامات جدید و اصلاح شده، بهویژه مفهوم تفکر مبتنی بر ریسک را ارائه کرد.
بر اساس تاریخچه بازنگریهای قبلی، ما با اطمینان میتوانیم انتظار داشته باشیم که هیچ بهروزرسانی استاندارد قبل از سال ۲۰۳۰ وجود نداشته باشد و ISO 9001:2015 تا آن زمان به قوت خود باقی خواهد ماند.
ویرایش بعدی ایزو ۹۰۰۱ در سال ۲۰۲۵ (ISO 9001:2025)
همانطور که گفتیم تصمیم برای بدون تغییر ماندن آخرین ورژن ایزو ۹۰۰۱ به این معنی است که بررسی سیستماتیک بعدی این استاندارد تا ۵ سال دیگر آغاز نخواهد شد. باتوجهبه زمان معمول برای تکمیل بررسی و توسعه و فرایند تأیید بازبینی، نسخه بعدی ایزو ۹۰۰۱ احتمالاً در سال ۲۰۲۵ منتشر خواهد شد.
از ISO 9001:2025 چه انتظاری داریم؟
رأی به ردشدن بازنگری ISO 9001:2015 با اختلاف کمی تأیید شد. هدف این نظرسنجی نهتنها شناسایی دیدگاه کاربران در مورد نسخه فعلی استاندارد بلکه جمعآوری ایدههایی در مورد آنچه باید تغییر کند نیز بود. ورودی کاربران و انجمنهای صنعتی و همچنین بحث با دیگر متخصصان کیفیت تأثیرگذار، ما را به انتظار تغییرات زیر در ورژن ۲۰۲۵ ایزو ۹۰۰۱ سوق داده است:
- ادغام فناوریهای نوظهور، از جمله افزایش سریع دیجیتالیشدن و استفاده از هوش مصنوعی (AI)
- گنجاندن اخلاق و صداقت و همسویی با تصمیمات، اقدامات و تعاملات شرکت با ذینفعان
- بسط مفهوم رضایت مشتری برای تبدیلشدن به کل تجربه مشتری
- تمرکز مجدد بر تضمین کیفیت که منجر به افزایش فشار مشتری برای دریافت گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ میشود
- توضیحات برای ارائهدهندگان خدمات و تقویت الزامات
- توضیح بیشتر که QMS بخشی جداییناپذیر از فرایندهای تجاری است
- پس از حفظ وضعیت موجود ISO 9001 به مدت ۱۰ سال، این امکان کاملاً وجود دارد که بازنگری ۲۰۲۵ شامل تغییرات عمدهای باشد.
جمعبندی
با فرض بازنگری بعدی ایزو ۹۰۰۱ در سال ۲۰۲۵ و دوره انتقال ۳ساله معمول، برای بیش از یک دهه دیگر نیازی به بهروزرسانی سیستم مدیریت کیفیت خود نخواهید داشت. ISO 9001 بهبود مستمر را ادغام میکند تا QMS شما انعطاف و مزایای خود را از دست ندهد؛ بنابراین، چرا ISO 9001 را در حال حاضر پیادهسازی نکنید و از مزایای بیشمار آن بهره ببرید؟ ما میتوانیم در این مسیر شما را همراهی کنیم تا بدون استرس و با نتایج عالی در این راه قدم بگذارید.
سوالات متداول
همان طور که گفتیم تصمیم گرفته شده در سال ۲۰۲۵ نسخه جدیدی از استاندارد ایزو ۹۰۰۱ منتشر شود. در ادامه به برخی سوالات متداول در این مورد پاسخ میدهیم:
ایزو ۹۰۰۱ ورژن ۲۰۲۵ با هدف بهبود کیفیت محصولات و خدمات و افزایش رضایت مشتریان و با تمرکز بر اصول مدیریت کیفیت شامل تمرکز بر مشتری، رهبری، مشارکت کارکنان، رویکرد فرآیندی، بهبود مستمر، تصمیمگیری مبتنی بر شواهد و مدیریت روابط طراحی شده است.
ISO 9001:2025 نسبت به نسخه ۲۰۱۵ تغییرات قابل توجهی دارد. این تغییرات شامل افزایش تمرکز بر مدیریت ریسک و فرصتها، مشارکت بیشتر ذینفعان، تغییرات ساختاری برای سادهسازی مستندسازی و اجرای فرآیندها، و اضافه شدن مفاهیم جدیدی مانند نوآوری و پایداری است. این تغییرات به منظور بهبود انعطافپذیری و کارایی سازمانها انجام شده است.
پیادهسازی نسخه جدید ایزو ۹۰۰۱ میتواند مزایای زیادی برای سازمانها به همراه داشته باشد، از جمله:
بهبود کارایی و بهرهوری فرآیندها
افزایش رضایت مشتریان
کاهش هزینهها و ضایعات
تقویت فرهنگ کیفیت و بهبود مستمر
ارتقاء رقابتپذیری در بازار
انطباق با الزامات قانونی و مقرراتی
برای دستیابی به گواهینامه ایزو ۹۰۰۱:۲۰۲۵، سازمانها باید مراحل زیر را طی کنند:
ارزیابی وضعیت کنونی سازمان و شناسایی نیازهای بهبود
طراحی و پیادهسازی سیستم مدیریت کیفیت بر اساس الزامات ایزو ۹۰۰۱:۲۰۲۵
آموزش کارکنان و ارتقاء مهارتهای لازم
انجام ممیزیهای داخلی برای اطمینان از انطباق با استاندارد
درخواست ممیزی خارجی توسط یک نهاد گواهیدهنده معتبر
دریافت گواهینامه ایزو ۹۰۰۱:۲۰۲۵ پس از موفقیت در ممیزی خارجی
اخذ گواهینامه ایزو معتبر
برای اخذ ایزو از طریق صفحه دریافت ایزو درخواست خود را به صورت سریع ثبت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید از طریق شمارههای ۳۳۴۴۴۸۱۴-۰۲۳ و ۳۳۴۴۴۸۱۳-۰۲۳ با ما در تماس باشید یا از طریق تکمیل فرم اخذ ایزو کارشناسان ما با شما تماس خواهند گرفت.
این مقاله به صورت اختصاصی توسط تیم فنی ایزوسیستم آماده شده است، هرگونه بهره برداری بدون ذکر نام و آدرس منبع شرعا و قانونا ممنوع می باشد.
ایزوسیستم برترین مرکز صدور مدارک بین المللی ایزو و دارنده مجوز سازمان صنعت، معدن و تجارت می باشد.
هشدار: مراقب نیش مراکز بدون مجوز رسمی در حوزه ی خدمات مشاوره و صدور گواهینامه های ایزو باشید!