ممیزی چیست؟ (audit)

ممیزی چیست در ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵ این‌گونه تعریف می‌شود: «فرایند سیستماتیک، مستقل و مستند برای به دست آوردن شواهد عینی و ارزیابی آن برای تعیین میزان برآورده شدن معیارهای ممیزی»

حسابرسی با ممیزی به طور کامل تمام جنبه‌های یک تجارت، محصول یا خدمات را بررسی می‌کند و برای ارزیابی دقت و کارایی عملیات یک شرکت طراحی شده است.

بازرسی چیست؟ (Inspection)

ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵ بازرسی به صورت «تعیین انطباق با الزامات مشخص شده» تعریف می‌کند.

بازرسی معمولاً یک قطعه از تجهیزات، منطقه کاری یا یک فرد را ارزیابی می‌کند تا مشخص کند که آیا برخی از الزامات مشخص شده را برآورده می‌کند یا خیر.

این سبک از بازرسی‌ها اغلب توسط سازمان‌های نظارتی مانند سازمان غذا و دارو یا اداره ایمنی و بهداشت شغلی انجام می‌شود. کارکنان داخلی نیز ممکن است بازرسی را انجام دهند.

چگونه تفاوت بین ممیزی و بازرسی را تشخیص دهیم؟

فکر کردن به چرخه Plan-Do-Check-Act برای تمایز بین ممیزی و بازرسی مفید است. در سطح بالا، بازرسی یک “Do” و ممیزی یک “Check” است.

• بازرسی معمولاً عملیاتی است که یک مجموعه به دلیل رعایت تعهدات ملزم به انجام آن است.
• ممیزی فرایندی است برای بررسی اینکه تعهدات رعایت شده و بازرسی‌های موردنیاز انجام شده است.

به عنوان مثال، یک مجوز عملیات زیست‌محیطی ممکن است به مرکزی نیاز داشته باشد تا بازرسی هفتگی روی یک قطعه از تجهیزات را انجام دهد و از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل کند. سپس شرکت یک ممیزی سالانه برای بررسی انطباق با الزامات انجام دهد.

تفاوت بین بازرسی و ممیزی چیست؟

ممیزی و بازرسی هر دو فرایندهای ارزیابی یک کسب‌وکار یا محصول هستند؛ اما تفاوت‌های کلیدی بین این دو وجود دارد که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم:

۱- محصول در مقابل فرایند

اصلی‌ترین تفاوت بین ممیزی و بازرسی، منبع است. ممیزی معمولاً به فرایندهای درون یک شرکت نگاه می‌کند، در حالی که بازرسی معمولاً بر محصول یا خدمات ارائه شده متمرکز است.

۲- عمق بررسی

بازرسی معمولاً محدود به الزامات مشخص شده است؛ اگر محصول یا خدمات، الزامات مشخص شده را برآورده کند، قابل قبول تلقی می‌شود. از سوی دیگر، ممیزی معمولاً یک بررسی عمیق‌تر از محصول یا فرایند است.

۳- رسمی و مستند

همان‌طور که از تعریف ممیزی چیست مشخص است، ممیزی فرایندی مستند و بسیار رسمی‌تر از بازرسی است.

۴- هدف

هدف اصلی حسابرسی بهبود فرایندها است؛ اما بازرسی معمولاً برای تعیین اینکه آیا محصول یا خدمات با مشخصات، مطابقت دارد یا خیر استفاده می‌شود.

۵- بازه زمانی

ممیزی‌ها با شناسایی نقاط ضعف در سیستم و بررسی فرصت‌ برای بهبود فرایندها بر آینده تمرکز می‌کنند؛ اما بازرسی‌ها بر عملکرد گذشته فرایند متمرکز است.

تفاوت بین بازرس (inspector) و حسابرس (auditor) چیست؟

سبک فعالیت بازرس‌ها مبتنی بر مشاهده است و از اطلاعات بدست آمده برای شناسایی خطرات و اقدامات کنترلی استفاده می‌کنند؛ اما حسابرس‌ها رویه‌های طولانی مدتی را طی می‌کنند که شامل ارزیابی و بررسی فرایندهای یک سازمان می‌شود.

انواع بازرسی

1. پیش تولید
2. در حین تولید
3. بازرسی نهایی

انواع ممیزی

ممیزی را به حالت‌های مختلفی دسته‌بندی می‌کنند. به عنوان مثال بر اساس محصول، فرایند و سیستم یا بر اساس :

1. حسابرسی خارجی
2. حسابرسی داخلی
3. حسابرسی خدمات درآمد داخلی (IRS)

مقایسه کلی ممیزی و بازرسی

تا اینجا با مفهوم دو پرسش اساسی بازرسی و ممیزی چیست آشنا شدیم.

ممیزی معمولا کمتر از بازرسی انجام می‌شود و هدف آن ارزیابی انطباق کلی با مقررات، سیاست‌های داخلی یا سایر محرک‌های انطباق است. ممیزی‌ها معمولاً توسط شخص ثالثی، در مجموعه مورد حسابرسی انجام می‌شود که می‌تواند شامل یک حسابرس از بخش شرکتی یا کاملاً خارج از شرکت باشد.

بازرسی‌ها را می‌توان به عنوان وظایف انطباق با چک لیست‌ها در نظر گرفت. به‌عنوان‌مثال، بازرسی می‌تواند یک راستی آزمایی هدفمند باشد تا ببیند آیا یک تجهیزات یا فرایند خاص به روشی ایمن و بی ضرر برای محیط‌زیست کار می‌کند یا خیر.

جمع‌بندی

بازرسی‌ها و ممیزی‌ها دو نوع مختلف نظارت فعال هستند که بازخوردی را برای جلوگیری از وقوع حوادث و صدمات ارائه می‌دهند: بازرسی‌ها به مواردی می‌پردازند که علل فوری حوادث هستند، در حالی که ممیزی‌ها به مناطقی می‌پردازند که می‌توانند علل اصلی حوادث باشند.

مقالات مرتبط

برای آشنایی بیشتر با مفهوم « ممیزی چیست » پیشنهاد می‌کنیم مقالات زیر را نیز مطالعه کنید:

نکاتی مهم پیش از ممیزی سازمان شما جهت دریافت گواهینامه ایزو

آشنایی با استاندارد ایزو ۱۹۰۱۱ (دستورالعمل های مربوط به ممیزی استانداردهای ایزو)

آشنایی با ایزو ۱۷۰۲۰ (استاندارد اعتبارسنجی نهادهای بازرسی)

اخذ گواهینامه ایزو معتبر

ایزوسیستم با همکاری برترین مراجع صدور (CB)، انواع گواهینامه‌های بین‌المللی ISO را برای سازمان‌ها و سایر مراکز تجاری و غیرتجاری صادر می‌کند. این مجموعه در قالب سایت گواهینامه ایزو نیز فعالیت دارد. شرکت دانش بنیان خانه مدیران، ایزوسیستم را به‌عنوان برند تجاری خود ثبت کرده و از سال ۱۳۸۵ در حوزه ارائه خدمات مشاور مدیریت و صدور گوهینامه‌های بین‌المللی ایزو فعالیت می‌کند.

پس از آشنایی با مفاهیم iso چیست ؟ ( ایزو چیست ؟) برای اخذ ایزو از طریق صفحه دریافت ایزو درخواست خود را به صورت سریع ثبت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از طریق شماره‌های ۳۳۴۴۴۸۱۴-۰۲۳ و ۳۳۴۴۴۸۱۳-۰۲۳ با ما در تماس باشید یا از طریق تکمیل فرم اخذ ایزو کارشناسان ما با شما تماس خواهند گرفت.

این مقاله به صورت اختصاصی توسط تیم فنی ایزوسیستم آماده شده است، هرگونه بهره برداری بدون ذکر نام و آدرس منبع شرعا و قانونا ممنوع می باشد.