بند نه ایزو ۹۰۰۱ ورژن ۲۰۱۵: ارزیابی عملکرد (به همراه مثال عملی)
بند نه ایزو ۹۰۰۱ (ارزیابی عملکرد – Performance Evaluation) به بهبود فرآیندهای سازمانی می‌پردازد. هدف اصلی این بند ایجاد و تنظیم فرآیندهایی است که به تحقق اهداف کیفیتی سازمان کمک می‌کنند. بند ۹ تعیین می‌کند که فرآیندهای مختلف سازمان چگونه باید تعریف و اجرا شوند و درنهایت بهبود یابند.
فهرست مطالب
استاندارد ISO 9001
استاندارد ایزو ۹۰۰۱ در ابتدا در دهه ۱۹۸۰ منتشر شد و از آن زمان بهبود یافته و توسعه یافته است و به‌عنوان یک راهکار جامع برای بهبود کیفیت محصولات و خدمات در سطح جهانی شناخته می‌شود. این استاندارد یک استاندارد جهانی در زمینه مدیریت کیفیت است که برای بهبود فرآیندها و ارتقاء کیفیت محصولات و خدمات در سازمان‌ها طراحی شده است.
بندهای مختلف ISO 9001 بر اصولی همچون تمرکز بر مشتری، رهبری، مشارکت کارکنان و رویکرد مبتنی بر فرآیند تاکید می‌کند. این اصول اساسی‌ترین مبانی برای بهبود کیفیت و کارایی در سازمان‌ها هستند. بهبودپذیری پیوسته منجر به افزایش بهره‌وری، کاهش هدررفت‌ها، افزایش رضایت مشتریان و ایجاد رقابت‌پذیری بیشتر برای سازمان‌ها می‌شود. این عمل به‌عنوان یک چرخه مداوم در حال حرکت، سازمان‌ها را به سمت ارتقاء مستمر هدایت می‌کند.
بند نه ایزو ۹۰۰۱ (ارزیابی عملکرد – Performance Evaluation)
بندهای ایزو ۹۰۰۱ شامل ۱۰ مورد است. بند ده از این استاندارد، موارد مرتبط با ارزیابی عملکرد سیستم مدیریت کیفیت را مورد بررسی قرار می‌دهد. ارزیابی عملکرد نقش مهمی در ارتقاء کیفیت و بهبود مداوم سیستم مدیریت کیفیت دارد. این بند به موارد زیر تأکید می‌کند:
- برنامه‌ریزی ارزیابی: سازمان باید ارزیابی عملکرد را به دقت برنامه‌ریزی کند و معیارها و روش‌های ارزیابی را مشخص کند.
- انجام ارزیابی: ارزیابی‌های مداوم بر روی عملکرد فرآیندها، محصولات و خدمات صورت می‌گیرد تا از تطابق با استاندارد کیفیت اطمینان حاصل شود.
- تجزیه و تحلیل نتایج: نتایج ارزیابی‌ها باید با دقت تجزیه‌وتحلیل شوند تا نقاط ضعف و قوت مشخص شوند و برنامه‌های بهبود تدوین شود.
- استفاده از نتایج: نتایج ارزیابی‌ها باید برای بهبود مداوم سیستم مدیریت کیفیت و فرآیندها مورداستفاده قرار گیرند.
- پیگیری بهبود: سازمان باید پس از انجام ارزیابی‌ها تغییرات موردنیاز را اعمال کرده و به پیگیری بهبود عملکرد بپردازد.
متن بند نه ایزو ۹۰۰۱
بند نه (Clause 9) در استاندارد ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵ به موضوع بهبود مداوم و ارتقاء سیستم مدیریت کیفیت (QMS) در یک سازمان می‌پردازد. این بند به سازمان‌ها کمک می‌کند که فرآیندها و عملکرد خود را بهبود دهند. این نحوه عملکرد اهمیتی بسیار برای ارتقاء کیفیت و کارایی سازمان دارد و سازمان‌ها را به سمت بهبود مداوم و پیشرفت ترازهای کیفیتی هدایت می‌کند. بند ۹ شامل دستورالعمل‌ها و مفاد کلی زیر است:
- تعیین و توصیف فرآیندها: سازمان باید فرآیندهای خود را تعریف و توصیف کند تا به روشنی بفهمد که چگونه وظایف انجام می‌شوند.
- تعیین مسئولیت‌ها و اختیارات: باید مشخص شود که هر فرد یا بخشی در سازمان چه مسئولیت‌ها و اختیاراتی دارد.
- برنامه‌ریزی و کنترل تغییرات: سازمان باید فرآیندهای خود را برنامه‌ریزی و کنترل کرده تا تغییرات و بهبودها به‌صورت مداوم اعمال شوند.
- مدیریت منابع: سازمان باید منابع مورد نیاز برای اجرای فرآیندها را مدیریت کند.
- اندازه‌گیری و ارزیابی: باید عملکرد فرآیندها، اندازه‌گیری و ارزیابی شود تا بهبودها را مشخص کرد.
- بهبود مداوم: سازمان باید به آرامی و به‌صورت مداوم بهبودها را اجرا و تصمیمات بهبود را انجام دهد.
سیستم مدیریت کیفیت (QMS)
سیستم مدیریت کیفیت یا QMS به معنای “Quality Management System” به یک مجموعه از فرآیندها، سیاست‌ها، رویه‌ها و اقدامات مدیریتی اشاره دارد که یک سازمان برای تضمین کیفیت محصولات و خدمات خود به کار می‌برد. هدف اصلی QMS، بهبود عملکرد سازمانی است و اطمینان می‌دهد که محصولات یا خدمات تولیدی سازمان با معیارهای کیفیت تعیین شده مطابقت دارند.
سیستم مدیریت کیفیت معمولاً بر اساس استانداردهای معتبری مانند استاندارد ایزو ۹۰۰۱ ساخته می‌شود. این سیستم به سازمان‌ها کمک می‌کند تا به یک رویکرد سازمان‌یافته‌تر و کیفیت‌محور برای مدیریت فعالیت‌ها و منابع خود دست پیدا کنند.
فواید اجرای بند نه ایزو ۹۰۰۱
اجرای بند نه iso 9001 نه تنها به بهبود عملکرد سازمان‌ها کمک می‌کند بلکه به افزایش توانایی‌ها و رقابت‌پذیری آنها نیز کمک می‌کند. این استاندارد می‌تواند به سازمان‌ها در راهی به سوی موفقیت و استقلال کمک کند. اجرای بند نه دارای فواید زیادی است که برای سازمان‌ها بسیار ارزشمند است. در ادامه به برخی از این فواید اشاره خواهیم کرد:
- بهبود کیفیت محصولات و خدمات: اجرای بند نه به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فرآیندها را بهبود داده و کیفیت محصولات و خدمات خود را افزایش دهند. این افزایش کیفیت باعث افزایش رضایت و اعتماد مشتریان به سازمان می‌شود.
- کاهش هزینه‌ها: با بهبود فرآیندها و کاهش خطاها، سازمان‌ها می‌توانند هزینه‌های تولید و ارائه محصولات را کاهش دهند. این کار به معنای افزایش سودآوری و بهره‌وری بیشتر است.
- افزایش رضایت مشتریان: با بهبود کیفیت محصولات و خدمات، مشتریان راضی‌تر هستند و احتمال انتخاب مجدد سازمان برای خریدهای آتی افزایش می‌یابد.
- مدیریت بهتر ریسک: با توجه به تعریف دقیق فرآیندها و کنترل تغییرات، سازمان‌ها می‌توانند ریسک‌های مختلف را بهتر مدیریت کنند و از وقوع مشکلات جلوگیری کنند.
- افزایش تعاملات داخلی: اجرای بند نه به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فرآیندها و مسئولیت‌ها را به صورت دقیق‌تری تعیین کنند. این باعث افزایش تعاملات و همکاری بین اعضای سازمان می‌شود.
- تقویت تصمیم‌گیری: اطلاعات دقیق و قابل اعتمادی که از اجرای بند نه به دست می‌آید، به مدیران کمک می‌کند تا تصمیم‌های بهتری بگیرند و به موفقیت سازمان کمک کنند.
مثال عملی از نحوه پیاده‌سازی بند نه ایزو ۹۰۰۱
بند نه استاندارد ۹۰۰۱ به بهبود فرآیندهای سازمانی می‌پردازد و اجرای آن می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا کیفیت خدمات و محصولات خود را بهبود دهند. فرض کنید یک شرکت تولیدی داریم که می‌خواهد این بند را در سازمان خود اجرا کند تا به بهبود کیفیت محصولات و فرآیندهای تولیدی بپردازد. در ادامه مراحل پیاده‌سازی این بند در شرکت را بررسی می‌کنیم:
مرحله ۱: تعیین فرآیندها
ابتدا، شرکت تمامی فرآیندهای تولیدی و مدیریتی خود را شناسایی می‌کند. این فرآیندها شامل تولید محصولات، کنترل کیفیت، مدیریت انبارها، توزیع محصولات و سایر فرآیندهای مرتبط می‌شود.
مرحله ۲: توصیف فرآیندها
سپس، هر یک از فرآیندهای شناسایی‌شده را به دقت توصیف می‌کند. این توصیف شامل جزئیاتی چون مراحل مختلف هر فرآیند، نقش و مسئولیت هر کارمند در آن، استانداردهای کیفیتی مورد نیاز و زمانبندی اجرای هر مرحله است.
مرحله ۳: تعیین مسئولیت‌ها
طبق بند نه ایزو ۹۰۰۱ این شرکت باید مشخص کند که کدام کارمند یا بخش، مسئول اجرای هر فرآیند است. این اطلاعات به کارمندان کمک می‌کند تا وظایف و اختیارات خود را به خوبی بفهمند.
مرحله ۴: برنامه‌ریزی تغییرات
تغییرات موردنیاز برای بهبود فرآیندها را برنامه‌ریزی می‌کند. این تغییرات ممکن است شامل آموزش کارمندان، به‌روزرسانی تجهیزات یا بهبود روش‌های کاری باشد.
مرحله ۵: مدیریت منابع
سازمان منابع موردنیاز برای اجرای فرآیندها را تعمین می‌کند که این منابع شامل انسانی، مالی و تجهیزات می‌شود.
مرحله ۶: اندازه‌گیری و ارزیابی
سیستم اندازه‌گیری و ارزیابی عملکرد فرآیندها را ایجاد می‌کند. این اطلاعات به مدیران کمک می‌کند تا عملکرد فرآیندها را مشخص و بهبودهای لازم را اعمال کنند.
مرحله ۷: بهبود مداوم
سپس به صورت مداوم بهبودها را اعمال می‌کند و تصمیمات را اجرا می‌کند. این فرآیند مداوم است و همیشه به دنبال بهبود عملکرد است.
به این ترتیب، این شرکت با پیاده‌سازی بند نه ایزو ۹۰۰۱، توانسته است فرآیندهای تولیدی خود را بهبود داده و کیفیت محصولات خود را افزایش دهد. این اجرا بهبود عملکرد سازمان را تضمین کرده و به رشد و پیشرفت آن کمک می‌کند.
جمع‌بندی
بند نه ایزو ۹۰۰۱ یکی از مهم‌ترین بندهای این استاندارد است که به بهبود عملکرد سازمان‌ها در زمینه کیفیت کمک می‌کند. اجرای این بند باعث بهبود فرآیندها، افزایش رضایت مشتریان و کاهش هزینه‌ها می‌شود. سازمان‌هایی که به استفاده از این استاندارد می‌پردازند، قادر خواهند بود تا به مداومی بهبودها را اعمال کرده و در مسیر موفقیت پیشرو باشند.
سوالات متداول
در این مقاله بررسی کردیم که اجرای بند نه استاندارد ایزو ۹۰۰۱ دارای فواید زیادی برای سازمان‌ها است. این اجرا باعث بهبود کیفیت خدمات و محصولات، افزایش رضایت مشتریان، کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری سازمان می‌شود. در ادامه نیز به برخی از سوالات متداول در این زمینه پاسخ می‌دهیم:
برای آغاز اجرای بند نه استاندارد، ابتدا باید فرآیندهای سازمان را شناسایی و توصیف کنید. سپس مسئولیت‌ها و اختیارات را مشخص کنید و برنامه‌ریزی تغییرات مورد نیاز را انجام دهید. باید عملکرد فرآیندها را اندازه‌گیری کرده و بهبودها را اعمال کنید.
اجرای بند نه می‌تواند به صورت تدریجی انجام شود. بسته به شرایط سازمان، ممکن است نیاز به تغییرات دسته‌جمعی داشته باشید یا می‌توانید آن را به صورت مرحله به مرحله اجرا کنید. مهم این است که تداوم بهبود را فراموش نکنید.
این بند به سازمان‌ها کمک می‌کند که کیفیت محصولات و خدمات خود را بهبود دهند، هزینه‌ها را کاهش دهند، رضایت مشتریان را افزایش دهند، ریسک‌ها را بهتر مدیریت کنند و تصمیم‌گیری‌های بهتری انجام دهند.
اخذ گواهینامه ایزو معتبر
ایزوسیستم با همکاری برترین مراجع صدور (CB)، انواع گواهینامه‌های بین‌المللی ایزو (ISO) را برای سازمان‌ها و سایر مراکز تجاری و غیرتجاری صادر می‌کند. شرکت دانش بنیان خانه مدیران، ایزوسیستم را به‌عنوان برند تجاری خود ثبت کرده و از سال ۱۳۸۵ در حوزه ارائه خدمات مشاور مدیریت و صدور گوهینامه‌های بین‌المللی ایزو فعالیت می‌کند.
برای اخذ ایزو از طریق صفحه دریافت ایزو درخواست خود را به صورت سریع ثبت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از طریق شماره‌های ۳۳۴۴۴۸۱۴-۰۲۳ و ۳۳۴۴۴۸۱۳-۰۲۳ با ما در تماس باشید یا از طریق تکمیل فرم اخذ ایزو کارشناسان ما با شما تماس خواهند گرفت.
این مقاله به صورت اختصاصی توسط تیم فنی ایزوسیستم آماده شده است، هرگونه بهره برداری بدون ذکر نام و آدرس منبع شرعا و قانونا ممنوع می باشد.
ایزوسیستم برترین مرکز صدور مدارک بین المللی ایزو و دارنده مجوز سازمان صنعت، معدن و تجارت می باشد.
هشدار: مراقب نیش مراکز بدون مجوز رسمی در حوزه ی خدمات مشاوره و صدور گواهینامه های ایزو باشید!
