چرخه PDCA چیست؟

چرخه‌ی PDCA یا چرخه دمینگ، بخش‌های برنامه‌ریزی (PLAN)، انجام آزمایش (DO)، بررسی کردن (Check) و اقدام (Act) را شامی می‌شود. این چرخه را به‌عنوان یکی از کاربردی‌ترین ابزارهای کیفی در جهان می‌شناسیم و ساختار الزامات را براساس این چهار مرحله‌ پایه‌ریزی می‌کند.

ابزار PDCA را می‌توانیم به روش‌های مختلف در تمام پروژه‌ها و فرایندها استفاده کنیم. این چرخه در فرایندهای کنترل کیفیت و تضمین کیفیت نیز گنجانده شده و به‌عنوان پایه‌ای ساختاری برای استانداردهای ایزو به‌کار برده می‌شود.

مزایای چرخه PDCA

شرکت‌هایی که به دنبال بهبود فرایندهای داخلی و خارجی خود هستند، اغلب از روش PDCA برای به حداقل رساندن خطاها و به حداکثر رساندن نتایج استفاده می‌کنند. پس از تأسیس، شرکت‌ها می‌توانند چرخه PDCA را تکرار کرده و آن را به یک روش عملیاتی استاندارد تبدیل کنند.

در مرحله نهایی این روش، اقدامات اصلاحی را انجام داده و روش شناسی را برای تلاش‌های بهبود مستمر ایده‌آل می‌کنند. روش‌های ناب مانند PDCA و کایزن به نایک کمک کردند تا سود خود را از حدود ۱۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۵ به بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱ برساند.

مراحل چرخه pdca

هدف چرخه‌ی بهبود مستمر، تکرار بهبود فرایند یا پروژه است که با پیروی از مراحل زیر به آن دست پیدا می‌کند. این مراحل، طرح مشترکی برای استانداردهای سیستم مدیریت ایزو ارائه می‌کند.

برنامه‌ریزی یا اجرای طرح

در این مرحله، الزامات را برنامه‌ریزی ایجاد می‌کند. پس از بند ۴- متن سازمان، ۵- رهبری، ۶- برنامه‌ریزی و ۷- پشتیبانی (منابع)، یک سیستم مدیریتی را برنامه‌ریزی و مراحل را ایجاد خواهند کرد.

در بند ۴ سازمان متناسب با الزامات مختلف بند، متن خود را تعیین می‌کند. بند ۵ مسئولیت‌ها، اختیارات و نقش‌های لازم در سیستم مدیریت و موارد مربوط به رهبری را مشخص می‌کند. در بند ۶ مقرراتی از چرخه PDCA شامل الزامات با اهمیتی مانند مخاطرات، اهداف و برنامه‌ریزی آورده‌اند و این چرخه را در بند ۷ که شامل تمام منابع لازم یک سیستم مدیریت است، پایان می‌دهند.

انجام آزمایش

مرحله‌ی DO را به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده، مطابق با مورد ۸– عملیات ضمیمه‌ی اس ال (Annex SL) انجام می‌دهند. این بند مقدار انبوهی از اطلاعات برای عملیات یک سیستم مدیریت را در اختیار ما قرار می‌دهد.

بررسی کردن

سیکل PDCA برای فهمیدن این است که اصول مرحله برنامه‌ریزی را به درستی اجرا کرده‌ایم یا خیر. در این مرحله است که سیستم مدیریت آن را تایید می‌کند.

اقدام یا عمل‌کردن

پس از برنامه‌ریزی، باید به انجام آزمایش و بررسی زمان اجرای یک سیستم مدیریتی بپردازیم. این عمل عمدتا مطابق با عدم انطباق و اقدامات اصلاحی برای دستیابی به بهبود مستمر سیستم مدیریت انجام می‌شود.

چرخه PDCA در اینجا متوقف نمی‌شود. بعد از طی ۴ مرحله دوباره شروع می‌شود و در سیستم مدیریت دوباره مراحل برنامه‌ریزی، انجام آزمایش، بررسی و عمل کردن را طی می‌کنند. این یک ابزار چرخه‌ای است که برای هر سازمانی که آن را به درستی اعمال کند، سودهای بزرگی به ارمغان می‌آورد.

آیا PDCA یک ابزار است؟

چرخه دمینگ را چرخه شوهارت نیز می‌نامند و روشی است که می‌توانید در هر فرایند تجاری که نیاز به بهبود مستمر دارید، استفاده کنید.

روش PDCA را در دهه ۲۰ توسعه دادند. در دهه ۵۰ زمانی که ویلیام ادواردز دمینگ، پدر مدیریت کیفیت، منطق برنامه‌ریزی، اجرا، تجزیه‌وتحلیل و ارتقای یک پروژه بزرگ را پیاده‌سازی کرد، بازسازی زیرساخت‌های صنعتی ژاپن را مورد توجه قرار داد.

چرا یک چرخه در نظر گرفته می‌شود؟

یک سیستم خطی آخرین مرحله را به‌عنوان مرحله نهایی تشخیص می‌دهد و عملیات را متوقف می‌کنند. اما چرخه بهبود مستمر را همان‌طور که از نام آن پیداست، جهت تلاش‌های مکرر برای بهینه‌سازی پایه‌سازی کرده‌اند.

PDCA را باید در طول کل فرایند برنامه‌ریزی، اجرا و اندازه‌گیری نتایج، تجزیه‌وتحلیل آن‌ها، یافتن بهبودها و سپس شروع یک چرخه جدید تکرار کنید.

چه زمانی باید از چرخه PDCA استفاده کنید؟

این روش را می‌تواند در هر فرایندی مورد استفاده قرار دهید تا شرکت شما را همیشه در چرخه بهبود مستمر به منظور پیاده‌سازی استانداردها و افزایش کارایی نگهدارد. هرچه بیشتر این چرخه را تکرار کنید، کیفیت را افزایش داده و خدمات مشتری را بهبود می بخشید.

می‌توانید از PDCA برای موارد زیر استفاده کنید:

مدیریت روال: فرایندهای روزانه شرکت خود را استاندارد کنید و سطح کیفی را برای فعالیت‌ها تعریف کنید.

مدیریت بهبودها: سطح کیفیت مشخصی را تضمین کنید. همیشه به دنبال سازگاری با بی‌ثباتی‌های خارجی و یافتن راه‌هایی برای برجسته‌شدن در بازار باشید.

یک مثال از چرخه pdca

برای اینکه با مفهوم PDCA بیشتر آشنا شوید یک مشکل حل شده از طریق آن را بررسی می‌کنیم. توسعه یک بطری شامپو جدید را در نظر بگیرید؛ یک شرکت لوازم آرایشی پس از اینکه در مورد عدم رضایت مشتریان از بسته‌بندی به دلیل هدر رفتن بخشی از محصول اطلاع پیدا کرد، می‌تواند:

• تیم خدمات مشتری و توسعه محصول را جمع کند تا بسته جدیدی را برنامه‌ریزی کنند و انتظارات مشتری را برآورده کند.
• با یک برنامه عملیاتی که در مرحله قبل برنامه‌ریزی شد، تولید نمونه اولیه بسته‌بندی را آغاز کنند.
• پس از ارزیابی هزینه‌های مواد خام، زمان تولید و موارد دیگر، بسته جدید را منتشر کرده و بازخورد مشتریان را جمع‌آوری کنند.
• عملکرد را مجددا مورد تجزیه‌وتحلیل قرار داده و راه‌حل‌های برای بهبود بیشتر، با شروع چرخه بعدی، پیشنهاد دهند.

با ما تماس بگیرید

برای اخذ ایزو مناسب کسب و کارتان با شماره‌های ۳۳۴۴۴۸۱۳-۰۲۳ و ۳۳۴۴۴۸۱۴-۰۲۳ تماس حاصل فرمایید. همچنین می‌توانید فرم اخذ ایزو را تکمیل نمایید تا کارشناسان با شما تماس بگیرند و شما را راهنمایی نمایند.

این مقاله به صورت اختصاصی توسط تیم فنی ایزوسیستم آماده شده است، هرگونه بهره برداری بدون ذکر نام و آدرس منبع شرعا و قانونا ممنوع می باشد.