APQP چیست؟ برنامه‌ریزی پیشرفته کیفیت محصول

APQP چیست

APQP چیست؟ APQP مخفف عبارت Advanced Product Quality Planning، یک فرایند ساختاریافته با هدف اطمینان از رضایت مشتری دررابطه‌با محصولات یا فرایندهای جدید است.

فهرست مطالب

برنامه‌ریزی کیفیت پیشرفته محصول یا APQP  چیست؟

APQP یک رویکرد ساختاریافته برای طراحی محصول و فرایند ارائه می‌کند. این چارچوب مجموعه استاندارد شده‌ای از الزامات کیفیت است که تأمین‌کنندگان را قادر می‌سازد محصولی را طراحی کنند که مشتری را راضی کند.

محصولات پیچیده و زنجیره‌های تأمین، احتمالات زیادی را برای شکست فراهم می‌کنند، به‌ویژه زمانی که محصولات جدید عرضه می‌شوند. برنامه‌ریزی پیشرفته کیفیت محصول یا APQP که آن را به‌عنوان برنامه‌ریزی کیفیت پیشرفته (AQP) نیز می‌شناسیم، برای چندین دهه در اشکال و شیوه‌های مختلف وجود داشته است.

هدف APQP

هدف اولیه برنامه‌ریزی کیفیت محصول، تسهیل ارتباط و همکاری بین فعالیت‌های مهندسی است. در فرایند APQP از یک تیم متقابل عملکردی (CFT)، شامل بازاریابی، طراحی محصول، تهیه، تولید و توزیع، استفاده می‌کتتد.

APQP تضمین می‌کند که صدای مشتری (VOC) را به‌وضوح درک کرده و به الزامات، مشخصات فنی و ویژگی‌های خاص ترجمه کرده‌ایم. تمرکز APQP بر استفاده از ابزارها و روش‌ها، برای کاهش خطرات مرتبط با تغییر در محصول یا فرایند جدید است.

برنامه‌ریزی کیفیت پیشرفته محصول

ابزارها و تکنیک‌های APQP چیست؟

ابزارها و تکنیک‌های متعددی در APQP شرح داده شده است. هر ابزار زمانی ارزش بالقوه‌ای دارد که در زمان‌بندی صحیح اعمال شود. ابزارهایی که بیشترین تأثیر را بر موفقیت محصول و فرایند دارند، ابزار اصلی نامیده می‌شوند.

انتظار می‌رود که ابزارهای اصلی برای انطباق با IATF 16949 استفاده شوند. پنج ابزار اصلی وجود دارد که در کتابچه‌های راهنمای جداگانه، از جمله برنامه‌ریزی کیفیت محصول پیشرفته (APQP)، به‌تفصیل شرح داده شده‌اند. سایر ابزارهای اصلی عبارت‌اند از:

  • حالت شکست و تجزیه‌وتحلیل اثرات (FMEA)
  • تجزیه‌وتحلیل سیستم‌های اندازه‌گیری (MSA)
  • کنترل فرایند آماری (SPC)
  • فرایند تأیید بخش تولید (PPAP)

تاریخچه فرایند APQP

تاریخچه APQP چیست؟ شرکت فورد موتور اولین کتابچه راهنمای برنامه‌ریزی کیفیت پیشرفته را در اوایل دهه ۱۹۸۰ برای تأمین‌کنندگان منتشر کرد. APQP به تأمین‌کنندگان فورد کمک کرد تا کنترل‌های پیشگیری و تشخیص مناسب را برای محصولات جدید توسعه دهند.

شرکت OEM خودروی آمریکای شمالی به طور جمعی فرایند APQP را در سال ۱۹۹۴ ایجاد کرد و سپس در سال ۲۰۰۸ به‌روز شد. تأمین‌کنندگان از APQP استفاده می‌کنند تا محصولات و فرایندهای جدید را به اعتبار موفقیت‌آمیز برسانند و بهبود مستمر را هدایت کنند.

بخش‌های برنامه‌ریزی کیفیت محصول پیشرفته

APQP از پیگیری بی‌پایان بهبود مستمر پشتیبانی می‌کند. این فرایند از سه بخش تشکیل می‌شود:

  • سه بخش اول بر برنامه‌ریزی و پیشگیری تمرکز دارد و ۸۰ درصد از فرایند APQP را تشکیل می‌دهد.
  • بخش چهارم و پنجم از ۲۰ درصد باقیمانده APQP پشتیبانی می‌کند و بر اعتبارسنجی و شواهد تمرکز دارد.
  • بخش پنجم با یادگیری‌ها ارتباط برقرار می‌کند و بازخوردی برای توسعه کار و فرایندهای استاندارد ارائه دهد.

مزایای APQP چیست؟

لیستی از مزایای APQP عبارت‌اند از:

  • هدایت منابع با تعریف چند اقلام حیاتی
  • شناسایی زودهنگام تغییرات
  • جلوگیری از تغییرات دیرهنگام با پیش‌بینی شکست
  • تولید محصول باکیفیت با کمترین هزینه
  • گزینه‌های متعدد برای کاهش خطر زمانی
  • توانایی بالا برای تأیید تغییرات
  • بهبود همکاری بین طراحی محصول و فرایند
  • طراحی بهبودیافته برای ساخت و مونتاژ (DFM/A)
  • راه‌حل‌های کم‌هزینه‌تر که قبلاً در فرایند انتخاب شده بودند

چه زمانی باید از برنامه‌ریزی پیشرفته کیفیت محصول استفاده کرد؟

اکنون که با مفهوم «APQP چیست» آشنا شدید، می‌دانیدAPQP ارتباط بین زنجیره تأمین و سازمان مشتری را تسهیل می‌کند. الزاماتی که به مشخصات دقیق‌تر تبدیل می‌شوند، با ادامه روند، شفاف‌تر و با جزئیات بیشتری تجزیه می‌شوند. APQP به دو روش استفاده می‌شود:

۱- پشتیبانی از معرفی محصول جدید (NPI)

APQP با افزودن تمرکز بر ریسک به‌عنوان جایگزینی برای شکست، فرایندهای توسعه محصول را تکمیل می‌کند. این به تیم اجازه می‌دهد تا به‌جای منتظر ماندن برای شکست، در جهت رفع ریسک‌ها اقدام کند.

در این فرایند از ابزارهای مبتنی بر ریسکی استفاده می‌شود که بر تمام جنبه‌های طراحی محصول و فرایند، خدمات، کنترل کیفیت فرایند، بسته‌بندی و بهبود مستمر تمرکز دارد. هر برنامه APQP منحصربه‌فرد است و ممکن است به دلیل درصد محتوای جدید، تغییرات در فناوری فعلی یا سابقه خرابی گذشته، برای برنامه‌های بعدی قابل‌استفاده نباشد.

۲- تغییر محصول یا فرایند (پست انتشار)

APQP بر ایجاد تغییر در محصول یا فرایند متمرکز است و اطمینان می‌دهد که ریسک تغییرات با جلوگیری از مشکلات ایجاد شده توسط تغییر مدیریت می‌شود.

ابزارها و تکنیک‌های APQP


نحوه اجرای برنامه‌ریزی پیشرفته کیفیت محصول

APQP از یک مرحله پیش برنامه‌ریزی و پنج مرحله هم‌زمان تشکیل شده است. پس از شروع، اغلب در چرخه قانون مطالعه برنامه‌ریزی (PDSA) قرار می‌گیرید و فرایند بهبود مستمر هرگز به پایان نمی‌رسد. این برنامه‌ریزی از یک فرایند پنج‌مرحله‌ای استفاده می‌کند:

  1. برنامه‌ریزی محصول و تعریف برنامه کیفیت
  2. طراحی و توسعه محصول
  3. طراحی و توسعه فرایند
  4. اعتبارسنجی محصول و فرایند
  5. راه‌اندازی، ارزیابی و بهبود تولید

بیایید هر یک از این مراحل را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم.

بخش ۰: پیش برنامه‌ریز

APQP با مفروضات، مفاهیم و دانش گذشته آغاز شده و دانش قفسه کتاب، شیوه‌های کاری استاندارد و زمینه‌هایی که تغییرات قابل‌توجهی در آن انتظار می‌رود را ذکر می‌کند. در این مرحله، ورودی‌ها برای بخش ۱ (برنامه‌ریزی و تعریف) جمع‌آوری می‌شود.

بخش ۱: برنامه‌ریزی محصول و تعریف برنامه کیفیت

زمانی که خواسته‌های مشتری نیاز به معرفی محصول جدید یا بازنگری یک محصول موجود دارد، برنامه‌ریزی اولیه حتی قبل از بحث در مورد طراحی محصول در کانون توجه قرار می‌گیرد. در این مرحله APQP، برنامه‌ریزی در جهت درک نیازهای مشتری و انتظارات محصول است.

فعالیت‌های برنامه‌ریزی شامل جمع‌آوری داده‌های لازم برای تعریف خواسته‌های مشتری و سپس استفاده از اطلاعات برای درهم کردن ویژگی‌های محصول است. سپس برنامه کیفیت موردنیاز برای ایجاد محصول همان‌طور که مشخص شده است را می‌توان تعریف کرد. خروجی این کار شامل طراحی محصول، قابلیت اطمینان و اهداف کیفیت است.

بخش ۲: طراحی و توسعه محصول

این بخش بر تکمیل طراحی محصول تمرکز کرده و امکان‌سنجی محصول را ارزیابی می‌کند. نتایج حاصل از کار در این مرحله عبارت‌اند از:

  • بررسی و تأیید طراحی کامل شده است
  • مشخصات مواد و الزامات تجهیزات تعریف شده است.
  • حالت شکست و تجزیه‌وتحلیل اثرات (fmea) برای ارزیابی احتمالات شکست بررسی شده است.
  • برنامه‌های کنترلی برای ایجاد نمونه اولیه محصول ایجاد شده است.

بخش ۳: طراحی و توسعه فرایند

این مرحله از مفهوم APQP چیست، بر برنامه‌ریزی فرایندی که محصول جدید یا بهبودیافته را تولید می‌کند، تمرکز دارد. هدف از طراحی و توسعه فرایند، تولید با درنظرگرفتن مشخصات محصول، کیفیت محصول و هزینه‌های تولید است.

این فرایند باید بتواند مقادیر موردنیاز را برای برآورده‌کردن تقاضای مورد انتظار مصرف‌کننده و درعین‌حال حفظ کارایی تولید کند. نمونه‌هایی از نتایج در این مرحله عبارت‌اند از:

  • یک پیکربندی جریان فرایند تکمیل شده
  • تجزیه‌وتحلیل حالت شکست فرایند و اثر تکمیل شده برای شناسایی و مقابله با خطرات
  • مشخصات کیفیت فرایند عملیاتی
  • الزامات تکمیل و بسته‌بندی محصول

بخش ۴: اعتبارسنجی محصول و فرایند

اعتبارسنجی کیفیت فرایند در این بخش انجام می‌گیرد. کنترل فرایند آماری (SPC)، تجزیه‌وتحلیل سیستم‌های اندازه‌گیری (MSA) و مطالعات قابلیت فرایند در این بخش معرفی می‌شوند. این مرحله آزمایشی برای تأیید فرایند تولید و محصول نهایی است. این بخش موارد زیر را بررسی می‌کند:

  • تأیید قابلیت اطمینان فرایند تولید و معیارهای پذیرش کیفیت محصول
  • اجرای دوره‌های آزمایشی تولید
  • آزمایش خروجی محصول برای تأیید اثربخشی رویکرد تولید مستقر
  • تطبیق تنظیمات موردنیاز قبل از حرکت به مرحله بعدی

بخش ۵: ارزیابی بازخورد و اقدام اصلاحی

راه‌اندازی تولید در مقیاس کامل در این مرحله با تأکید بر ارزیابی و بهبود فرایندها اتفاق می‌افتد. نکات اصلی در این مرحله شامل کاهش تغییرات فرایند، شروع اقدامات اصلاحی برای حمایت از بهبود مستمر، و همچنین جمع‌آوری و ارزیابی بازخورد مشتری است.

پیامدهای معمولی عبارت‌اند از:

  • فرایند تولید بهبودیافته از طریق کاهش تغییرات فرایند
  • بهبود کیفیت تحویل محصول و خدمات مشتری
  • بهبود رضایت مشتری

چگونه یک برنامه کیفیت محصول (PQP) ایجاد کنیم

فرایند APQP با ایجاد یک طرح کیفیت محصول (PQP) آغاز می‌شود. PQP ممکن است برای هر توسعه فردی، منحصربه‌فرد باشد. در طول بخش برنامه‌ریزی، گروهی از پرسنل، طرح مفهومی فرایند، مفروضات محصول، اهداف کلی پروژه و شکست‌های گذشته را بررسی خواهند کرد.

پس از جمع‌آوری این اطلاعات، تیم اصلی ابزارهایی را از هر بخش بر اساس ارزشی که ممکن است در هنگام بحث در مورد پیشگیری از شکست به ارمغان بیاورند، انتخاب می‌کند.

ابزارها و تکنیک‌ها بر اساس ریسکی که ممکن است در اثر تغییر عمدی و اتفاقی ایجاد شده باشد، انتخاب می‌شوند. کشف ریسک ناشناخته مطلوب است. ریسک‌ها ارزیابی و اقدامات کاهشی اجرا می‌شود که احتمال موفقیت پروژه را افزایش می‌دهد.

نکات مهم در اجرای برنامه‌ریزی پیشرفته کیفیت محصول

هدف اصلی برنامه‌ریزی پیشرفته کیفیت محصول، افزایش رضایت مشتریان و کاهش خطاها و مشکلات در فرایند تولید است. با اجرای APQP، شرکت‌ها قادر خواهند بود تا محصولات با کیفیت‌تری را به مشتریان خود ارائه دهند و بازخوردهای مثبت بیشتری دریافت کنند. عملکردهای مثبت دیگر اجرای APQP عبارت‌اند از:

تیم متخصص

تشکیل یک تیم متخصص و متشکل از نمایندگان انواع بخش‌ها و دپارتمان‌های شرکت بسیار مهم است. این تیم باید با همکاری و هماهنگی خوبی، برنامه‌ریزی و اجرای APQP را بر عهده بگیرد.

استفاده از ابزارهای مدیریت کیفیت

این سیستم با استفاده از ابزارهای مدیریت کیفیت مانند نمودارهای جریان کار و تحلیل علل و معلول برای شناسایی و حل مشکلات کمک می‌کند.

نظارت و بازبینی مستمر

نظارت و بازبینی مستمر بر فرایند توسط APQP و اجرای صحیح آن بسیار مهم است. این کار باعث می‌شود تا هر گونه نقص در مراحل تولید به سرعت شناسایی و برطرف شود.

ثبت و آرشیو اطلاعات

ثبت و آرشیو اطلاعات مربوط به برنامه‌ریزی پیشرفته کیفیت محصول بسیار حائز اهمیت است. این اطلاعات می‌تواند در آینده برای بهبود فرآیند‌ها و اجرای بهتر APQP مورد استفاده قرار گیرد.

برتری‌های APQP چیست؟

APQP  با ارائه روش‌ها و فرایندهای ساختارمند، بهبود کیفیت محصول و افزایش رضایت مشتری را فراهم می‌کند. با اجرای این سیستم شرکت‌ها قادر خواهند بود تا محصولات با کیفیت‌تری را به مشتریان خود ارائه دهند و در نتیجه، بازخوردهای مثبت بیشتری دریافت کنند. همچنین اجرای APQP منجر به بهبود برنامه‌ریزی تولید و توزیع، کاهش هزینه‌های بازگشت محصولات، افزایش اعتماد مشتریان و ارتباط با آن‌ها، بهبود فرآیند‌های تولید و کنترل کیفیت و افزایش رقابت‌پذیری شرکت در بازار خواهد شد.

پرسش‌های متداول

همان‌طور که گفتیمAPQP  مخفف برنامه‌ریزی پیشرفته کیفیت محصول است و هدف آن افزایش رضایت مشتریان و بهبود کیفیت محصولات است. فواید اجرای APQP شامل کاهش هزینه‌های بازگشت محصولات، بهبود برنامه‌ریزی تولید و توزیع، افزایش اعتماد مشتریان و ارتباط با آن‌ها، بهبود فرآیند‌های تولید و کنترل کیفیت، و افزایش رقابت‌پذیری شرکت در بازار است. در ادامه با برخی از سوالات متداول در این زمینه آشنا می‌شویم:

 چه مراحلی در APQP وجود دارد؟

APQP  شامل مراحلی مانند تعیین نیازمندی‌ها و استفاده از نظرات مشتریان، طراحی و توسعه محصول، طراحی فرایند تولید، تحلیل و حل مشکلات پتانسیلی و تایید و ارزیابی محصول است.

برتری‌هایی APQP چیست؟

برنامه‌ریزی پیشرفته کیفیت محصول با ارائه روش‌ها و فرآیندهای ساختارمند، بهبود کیفیت محصول و افزایش رضایت مشتری را فراهم می‌کند. همچنین، اجرای APQP منجر به بهبود برنامه‌ریزی تولید و توزیع، کاهش هزینه‌های بازگشت محصولات، افزایش اعتماد مشتریان و ارتباط با آن‌ها، بهبود فرآیند‌های تولید و کنترل کیفیت، و افزایش رقابت‌پذیری شرکت در بازار خواهد شد.

 چگونه می‌توانم برنامه‌ریزی پیشرفته کیفیت محصول را اجرا کنم؟

برای اجرای برنامه‌ریزی پیشرفته کیفیت محصول، شما باید مراحل APQP را به ترتیب انجام دهید و از استفاده از ابزارهای مدیریت کیفیت، تشکیل تیم، نظارت مستمر و ثبت و آرشیو اطلاعات بهره ببرید. همچنین، هماهنگی و همکاری با دستگاه‌ها و بخش‌های مختلف شرکت بسیار مهم است.

APQP چگونه با PPAP مرتبط است؟

PPAP و APQP را نمی‌توان از هم جدا کرد، زیرا اسناد PPAP نتیجه APQP هستند. PPAP شواهدی را ارائه می‌دهد که APQP با موفقیت انجام شده است. عملکرد ضعیف در یک PPAP یا یک نمونه رد شده را می‌توان به APQP ضعیف نسبت داد.

ارتباط بین DFSS و APQP چیست؟

APQP، DFSS و سایر فرایندهای توسعه محصول اهداف و ابزارهای توسعه را به اشتراک می‌گذارند. APQP اغلب فرایند توسعه محصول است که به‌عنوان یک فرایند پیش‌فرض برای پشتیبانی از تعامل تأمین‌کننده استفاده می‌شود.

DFSS یک تلاش بسیار متمرکز است که برای الزامات یا مشخصات باارزش بالا محفوظ است. APQP از نظر دامنه گسترده‌تر از DFSS است و برای ریسک درک شده هر تأمین‌کننده، طراحی یا فرایند در موفقیت برنامه، مقیاس‌پذیر است.

جمع‌بندی

برنامه‌ریزی پیشرفته کیفیت محصول (APQP) یک روش ساختارمند برای برنامه‌ریزی، طراحی، و توسعه محصول است که بهبود کیفیت و اعتماد مشتری را هدف قرار می‌دهد. APQP از طریق تعیین نیازمندی‌های مشتریان، طراحی و توسعه محصول، طراحی فرآیند تولید، تحلیل و حل مشکلات پتانسیلی، و تایید و ارزیابی محصول، فرآیند کامل تولید را پوشش می‌دهد. با اتمام این مقاله، شما بهبود کیفیت محصولات خود را از طریق برنامه‌ریزی پیشرفته کیفیت محصول (APQP) درک کرده و می‌توانید این روش را در سازمان خود اجرا کنید.

اخذ گواهینامه ایزو معتبر

ایزو سیستم با همکاری برترین مراجع صدور (CB) اقدام به صدور گواهینامه های بین المللی ایزو (ISO) برای شرکت ها، سازمان ها و سایر مراکز تجاری و غیرتجاری می نماید. ایزوسیستم برترین مرکز اخذ ایزو با مجوز رسمی سازمان صنعت، معدن و تجارت در رتبه یک شرکت‌های مشاور مدیریت و واحد برتر فنی و مهندسی در کل کشور قرار دارد.

برای اخذ انواع گواهینامه ایزو می‌توانید از طریق صفحه دریافت ایزو درخواست خود را به صورت سریع ثبت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید از طریق شماره‌های ۳۳۴۴۴۸۱۴-۰۲۳ و ۳۳۴۴۴۸۱۳-۰۲۳ با ما در تماس باشید یا از طریق تکمیل فرم اخذ ایزو کارشناسان ما با شما تماس خواهند گرفت.


این مقاله به صورت اختصاصی توسط تیم فنی ایزوسیستم آماده شده است، هرگونه بهره برداری بدون ذکر نام و آدرس منبع شرعا و قانونا ممنوع می باشد.

نیاز به مشاوره دارید؟ با ما تماس بگیرید...

تماس با ایزوسیستم ۳۳۴۴۴۸۱۳-۰۲۳ و ۳۳۴۴۴۸۱۴-۰۲۳

ایزوسیستم برترین مرکز صدور مدارک بین المللی ایزو و دارنده مجوز سازمان صنعت، معدن و تجارت می باشد.

هشدار: مراقب نیش مراکز بدون مجوز رسمی در حوزه ی خدمات مشاوره و صدور گواهینامه های ایزو باشید!