استانداردهای اصلی و راهنماهای مرتبط با ایزو ۹۰۰۱
ایزو ۹۰۰۱، بهعنوان یکی از پرکاربردترین استانداردهای مدیریت کیفیت، در بسیاری از سازمانها و صنایع پیادهسازی شده است. اما برای درک بهتر و اجرای دقیقتر این استاندارد، استانداردهای اصلی و راهنماهای مرتبط با ایزو ۹۰۰۱ نیز وجود دارند که بهعنوان مکمل یا راهنما در کنار این استاندارد استفاده میشوند. در این مقاله، به معرفی این استانداردها و راهنماهای مرتبط پرداخته و اهمیت هر یک را بررسی میکنیم.
فهرست مطالب
- ایزو ۹۰۰۱ چیست و چرا اهمیت دارد؟
- استانداردهای اصلی و راهنماهای مرتبط با ایزو ۹۰۰۱
- ۱. ISO 9000:2021 – مبانی و واژگان مدیریت کیفیت
- ۲. ISO 9001:2015 – الزامات سیستم مدیریت کیفیت
- ۳. ISO 9002:2016 – راهنمای اجرای سیستم مدیریت کیفیت بر اساس ایزو ۹۰۰۱
- ۴. ISO 9004:2018 – کیفیت سازمانی و موفقیت پایدار
- ۵. ISO 19011:2018 – راهنمای ممیزی سیستمهای مدیریت
- ۶. ISO/TS 9002:2016 – راهنمای اجرای سیستم مدیریت کیفیت بر مبنای ایزو ۹۰۰۱
- ۷. ISO 10012:2003 – سیستم مدیریت اندازهگیری
- ۸. ISO 10001:2018 – رضایت مشتری: راهنمای کدهای رفتاری
- ۹. ISO 10002:2018 – راهنمای رسیدگی به شکایات مشتری
- ۱۰. ISO 10003:2021 – حل و فصل اختلافات خارج از سازمان
- ۱۱. ISO 10005:2018 – راهنمای برنامهریزی کیفیت
- ۱۲. ISO 10006:2017 – مدیریت کیفیت در پروژهها
- ۱۳. ISO 10007:2017 – مدیریت پیکربندی
- ۱۴. ISO 10008:2013 – کیفیت تجارت الکترونیکی
- ۱۵. ISO 10013:2021 – راهنمای مستندسازی سیستم مدیریت کیفیت
- ۱۶. ISO 10014:2021 – راهنمای بهبود مالی و اقتصادی از طریق مدیریت کیفیت
- ۱۷. ISO 10015:2019 – راهنمای مدیریت کیفیت در آموزش
- ۱۸. ISO 10017:2021 – راهنمای ابزارهای آماری برای مدیریت کیفیت
- ۱۹. ISO 10018:2020 – مدیریت کیفیت: جذب و مشارکت کارکنان
- ۲۰. ISO 10019:2005 – راهنمای انتخاب مشاوران سیستم مدیریت کیفیت
- ۲۱. ISO/TR 10020:2019 – راهنمای برنامههای بهبود سیستمهای مدیریت کیفیت
- جمعبندی
- سوالات متداول
- اخذ گواهینامه ایزو معتبر از ایزوسیستم
ایزو ۹۰۰۱ چیست و چرا اهمیت دارد؟
«برای درک بهتر و اجرای دقیقتر ایزو ۹۰۰۱، مستندات و استانداردهای دیگری نیز وجود دارد که بهعنوان مکمل یا راهنما در کنار این استاندارد استفاده میشوند.»
استانداردهای اصلی و راهنماهای مرتبط با ایزو ۹۰۰۱
استاندارد ISO 9001، بهعنوان یک راهنمای جهانی برای مدیریت کیفیت، زمانی به حداکثر اثرگذاری خود میرسد که از استانداردها و راهنماهای تکمیلی مرتبط نیز استفاده شود. این مستندات به سازمانها کمک میکنند تا با رویکردی جامعتر، الزامات کیفیت را پیادهسازی کرده و به نتایج پایداری دست یابند. در ادامه با انواع این استانداردهای اصلی و راهنماهای مرتبط با ایزو ۹۰۰۱ آشنا میشویم.
۱. ISO 9000:2021 – مبانی و واژگان مدیریت کیفیت
ایزو ۹۰۰۰، مقدمهای برای ایزو ۹۰۰۱ است و مبانی، اصول و واژگان کلیدی مرتبط با مدیریت کیفیت را ارائه میدهد.
- کاربرد ایزو ۹۰۰۰: برای درک دقیقتر مفاهیم مدیریت کیفیت و اصطلاحات مورد استفاده در ایزو ۹۰۰۱.
- مزیت ایزو ۹۰۰۰: کمک به سازمانها برای ایجاد زبان مشترک در پیادهسازی سیستم مدیریت کیفیت.
۲. ISO 9001:2015 – الزامات سیستم مدیریت کیفیت
ایزو ۹۰۰۱، ستون اصلی سیستم مدیریت کیفیت است و الزامات لازم برای ایجاد، پیادهسازی، نگهداری و بهبود مستمر یک سیستم مدیریت کیفیت را تعریف میکند.
- کاربرد ایزو ۹۰۰۱: مناسب برای هر سازمانی که به دنبال بهبود کیفیت و رضایت مشتری است.
- ویژگی خاص ایزو ۹۰۰۱: تأکید بر رویکرد فرآیندی، مدیریت ریسک و بهبود مستمر.
۳. ISO 9002:2016 – راهنمای اجرای سیستم مدیریت کیفیت بر اساس ایزو ۹۰۰۱
ایزو ۹۰۰۲، توضیحات و نمونههایی عملی برای اجرای ایزو ۹۰۰۱ ارائه میدهد.
- کاربرد ایزو ۹۰۰۲: سازمانهایی که برای پیادهسازی ایزو ۹۰۰۱ به راهنمایی نیاز دارند.
- مزیت ایزو ۹۰۰۲: کاهش چالشهای پیادهسازی و تسهیل فرآیند اجرا.
۴. ISO 9004:2018 – کیفیت سازمانی و موفقیت پایدار
ایزو ۹۰۰۴، راهنمایی برای سازمانها است تا فراتر از الزامات ایزو ۹۰۰۱، کیفیت سازمانی را بهبود داده و به موفقیت پایدار دست یابند.
- کاربرد ایزو ۹۰۰۴: سازمانهایی که به دنبال بهینهسازی فرآیندها و ایجاد ارزش پایدار هستند.
- تمرکز ایزو ۹۰۰۴: نوآوری، انعطافپذیری و مدیریت هوشمندانه منابع.
۵. ISO 19011:2018 – راهنمای ممیزی سیستمهای مدیریت
ایزو ۱۹۰۱۱، یک راهنمای جامع برای انجام ممیزیهای داخلی و خارجی سیستمهای مدیریت است.
- کاربرد ایزو ۱۹۰۱۱: ممیزی سیستمهای مدیریت کیفیت، زیستمحیطی و سایر استانداردها.
- ویژگی خاص ایزو ۱۹۰۱۱: ارائه رویکردهای مبتنی بر ریسک و نکاتی برای انتخاب ممیزان شایسته.
۶. ISO/TS 9002:2016 – راهنمای اجرای سیستم مدیریت کیفیت بر مبنای ایزو ۹۰۰۱
ISO/TS 9002 با ارائه جزئیات فنی، به سازمانها کمک میکند تا الزامات ایزو ۹۰۰۱ را به شکلی موثرتر پیادهسازی کنند.
- کاربرد ایزو TS 9002: کمک به درک بهتر بندهای ایزو ۹۰۰۱ و ارائه مثالهای عملی.
- ویژگی خاص ایزو TS 9002: تمرکز بر تطبیق الزامات با نیازهای خاص سازمانها.
۷. ISO 10012:2003 – سیستم مدیریت اندازهگیری
ایزو ۱۰۰۱۲، به مدیریت سیستمهای اندازهگیری در سازمانها میپردازد.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۱۲: سازمانهایی که نیاز به دقت و قابلیت ردیابی در اندازهگیریها دارند.
- مزیت ایزو ۱۰۰۱۲: تضمین صحت دادهها و اندازهگیریها در فرآیندهای مدیریتی.
۸. ISO 10001:2018 – رضایت مشتری: راهنمای کدهای رفتاری
ایزو ۱۰۰۰۱، راهنمایی برای ایجاد کدهای رفتاری مرتبط با تعامل با مشتریان است.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۰۱: تقویت اعتماد و وفاداری مشتریان از طریق شفافیت در رفتار سازمان.
- تمرکز ایزو ۱۰۰۰۱: رعایت اخلاق حرفهای و ایجاد ارتباط موثر با مشتریان.
۹. ISO 10002:2018 – راهنمای رسیدگی به شکایات مشتری
ایزو ۱۰۰۰۲ یکی از مهمترین راهنماها برای سازمانهایی است که به دنبال مدیریت و پاسخگویی به شکایات مشتریان هستند.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۰۲: بهبود روابط مشتری و جلوگیری از از دست دادن مشتریان.
- ویژگی خاص ایزو ۱۰۰۰۲: ارائه روشهای موثر برای رسیدگی به شکایات و یادگیری از بازخوردها.
۱۰. ISO 10003:2021 – حل و فصل اختلافات خارج از سازمان
ایزو ۱۰۰۰۳ به سازمانها کمک میکند تا اختلافات مشتریان را به شکلی حرفهای و خارج از سیستمهای رسمی حل کنند.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۰۳: در مواردی که حل اختلافات بدون مراجعه به مراجع قضایی مورد نظر است.
- تمرکز ایزو ۱۰۰۰۳: ارائه راهحلهای عادلانه و کارآمد.
۱۱. ISO 10005:2018 – راهنمای برنامهریزی کیفیت
ایزو ۱۰۰۰۵ به سازمانها کمک میکند تا برنامهریزی کیفیت را بهصورت سیستماتیک انجام دهند.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۰۵: پروژههایی که نیاز به تعریف دقیق اهداف کیفی دارند.
- مزیت ایزو ۱۰۰۰۵: کاهش ریسکهای ناشی از نقص در کیفیت.
۱۲. ISO 10006:2017 – مدیریت کیفیت در پروژهها
ایزو ۱۰۰۰۶ اصول مدیریت کیفیت را در پروژهها اعمال میکند.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۰۶: سازمانهای پروژهمحور مانند ساختوساز، فناوری اطلاعات و تولید.
- ویژگی خاص ایزو ۱۰۰۰۶: تضمین تحویل پروژهها با کیفیت بالا و در زمان مقرر.
۱۳. ISO 10007:2017 – مدیریت پیکربندی
ایزو ۱۰۰۰۷ به مدیریت تغییرات و پیکربندی در سیستمهای مدیریت کیفیت میپردازد.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۰۷: سازمانهایی با فرآیندهای پیچیده که نیاز به کنترل تغییرات دارند.
- تمرکز ایزو ۱۰۰۰۷: بر مستندسازی و کنترل دقیق تغییرات.
۱۴. ISO 10008:2013 – کیفیت تجارت الکترونیکی
ایزو ۱۰۰۰۸ به سازمانهایی که در حوزه تجارت الکترونیکی فعالیت میکنند، کمک میکند تا کیفیت خدمات خود را بهبود دهند.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۰۸: ایجاد تجربه بهتر برای مشتریان در خریدهای آنلاین.
- ویژگی خاص ایزو ۱۰۰۰۸: تضمین امنیت، شفافیت و کیفیت خدمات دیجیتال.
۱۵. ISO 10013:2021 – راهنمای مستندسازی سیستم مدیریت کیفیت
ایزو ۱۰۰۱۳ اصول و روشهای مستندسازی کارآمد برای سیستم مدیریت کیفیت را ارائه میدهد.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۱۳: کمک به سازمانها در تدوین اسناد کلیدی برای پیادهسازی و نگهداری ایزو ۹۰۰۱.
- مزیت ایزو ۱۰۰۱۳: ایجاد شفافیت و دسترسی آسان به اطلاعات.
۱۶. ISO 10014:2021 – راهنمای بهبود مالی و اقتصادی از طریق مدیریت کیفیت
ایزو ۱۰۰۱۴ به سازمانها کمک میکند تا تأثیرات مالی و اقتصادی مثبت مدیریت کیفیت را شناسایی و بهرهبرداری کنند.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۱۴: سازمانهایی که به دنبال بهینهسازی عملکرد اقتصادی از طریق مدیریت کیفیت هستند.
- مزیت ایزو ۱۰۰۱۴: ایجاد همبستگی میان مدیریت کیفیت و موفقیت مالی.
۱۷. ISO 10015:2019 – راهنمای مدیریت کیفیت در آموزش
ایزو ۱۰۰۱۵ به طراحی و اجرای برنامههای آموزشی با کیفیت کمک میکند.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۱۵: سازمانهایی که بر توسعه کارکنان و بهبود مهارتها تأکید دارند.
- ویژگی خاص ایزو ۱۰۰۱۵: تضمین کیفیت در فرآیندهای آموزشی و تطبیق آن با اهداف سازمان.
۱۸. ISO 10017:2021 – راهنمای ابزارهای آماری برای مدیریت کیفیت
ایزو ۱۰۰۱۷ ابزارهای آماری مورد نیاز برای بهبود فرآیندهای مدیریت کیفیت را معرفی میکند.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۱۷: صنایع تولیدی و خدماتی که نیاز به تحلیل دادهها دارند.
- مزیت ایزو ۱۰۰۱۷: شناسایی و حل مشکلات کیفیت از طریق تحلیل دادهها و استفاده از آمار.
۱۹. ISO 10018:2020 – مدیریت کیفیت: جذب و مشارکت کارکنان
ایزو ۱۰۰۱۸ اهمیت مشارکت کارکنان را در مدیریت کیفیت برجسته میکند و راهکارهایی برای افزایش انگیزه و تعهد کارکنان ارائه میدهد.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۱۸: سازمانهایی که به دنبال افزایش بهرهوری از طریق تعامل کارکنان هستند.
- تمرکز ایزو ۱۰۰۱۸: بر ایجاد فرهنگ سازمانی مثبت و مشارکت فعال کارکنان.
۲۰. ISO 10019:2005 – راهنمای انتخاب مشاوران سیستم مدیریت کیفیت
ایزو ۱۰۰۱۹ اصول و معیارهای انتخاب مشاوران مناسب برای پیادهسازی سیستم مدیریت کیفیت را مشخص میکند.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۱۹: سازمانهایی که به دنبال استخدام مشاور برای اجرای ایزو ۹۰۰۱ هستند.
- ویژگی خاص ایزو ۱۰۰۱۹: ارائه راهنمایی برای ارزیابی صلاحیت و تجربه مشاوران.
۲۱. ISO/TR 10020:2019 – راهنمای برنامههای بهبود سیستمهای مدیریت کیفیت
ایزو ۱۰۰۲۰ ابزارها و استراتژیهای کاربردی برای بهبود مستمر سیستمهای مدیریت کیفیت را ارائه میدهد.
- کاربرد ایزو ۱۰۰۲۰: سازمانهایی که در مراحل پیشرفته پیادهسازی ایزو ۹۰۰۱ قرار دارند و به دنبال بهینهسازی سیستم هستند.
- مزیت ایزو ۱۰۰۲۰: تسهیل دستیابی به عملکرد بهینه و افزایش بهرهوری سازمان.
جمعبندی
ایزو ۹۰۰۱ یک استاندارد جامع است، اما بدون آشنایی با استانداردهای اصلی و راهنماهای مرتبط با ایزو ۹۰۰۱ که بهعنوان مکمل یا راهنما در کنار این استاندارد استفاده میشوند، پیادهسازی و استفاده بهینه از آن دشوار خواهد بود. آشنایی و استفاده از این استانداردهای تکمیلی به سازمانها کمک میکند تا سیستم مدیریت کیفیت خود را به شکلی موثرتر طراحی، اجرا و بهبود دهند.
سوالات متداول
بله، ایزو ۹۰۰۱ یک استاندارد انعطافپذیر است که میتواند در هر صنعت و سازمانی اعمال شود.
خیر، استفاده از استانداردهای تکمیلی بستگی به نیازهای سازمان و سطح پیچیدگی فرآیندها دارد.
با آموزش کارکنان و استفاده از ابزارهای تحلیل داده برای شناسایی و حل مشکلات کیفیت.
بله، این استاندارد با تمرکز بر مشارکت کارکنان، بهرهوری و انگیزه آنان را افزایش میدهد.
بله، این استاندارد به بهبود مستمر در تمامی سطوح سازمانی کمک میکند.
ضروری نیست، اما این استانداردها به بهبود عملکرد و تطابق بهتر با ایزو ۹۰۰۱ کمک میکنند.
این استاندارد بیشتر در صنایعی که اندازهگیریهای دقیق ضروری است، مانند تولید و کالیبراسیون، استفاده میشود.
اخذ گواهینامه ایزو معتبر از ایزوسیستم
جهت اخذ گواهی نامه CE می توانید از طریق ایزوسیستم اقدام کنید. ایزوسیستم برترین مرکز جهت دریافت گواهینامه CE و سایر گواهینامههای ایزو در کشور با مجوز رسمی سازمان صنعت، معدن، تجارت است. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید از طریق شمارههای ۳۳۴۴۴۸۱۴-۰۲۳ و ۳۳۴۴۴۸۱۳-۰۲۳ با ما در تماس باشید یا از طریق تکمیل فرم اخذ ایزو کارشناسان ما با شما تماس خواهند گرفت.
این مقاله به صورت اختصاصی توسط تیم فنی ایزوسیستم آماده شده است، هرگونه بهره برداری بدون ذکر نام و آدرس منبع شرعا و قانونا ممنوع می باشد.
ایزوسیستم برترین مرکز صدور مدارک بین المللی ایزو و دارنده مجوز سازمان صنعت، معدن و تجارت می باشد.
هشدار: مراقب نیش مراکز بدون مجوز رسمی در حوزه ی خدمات مشاوره و صدور گواهینامه های ایزو باشید!